ေတာ္လွန္းေရး သတိ၊ ႏိုင္ငံေရး သတိ

ကၽြန္ေတာ္ ကိစၥတစ္ခု အေပၚမွာ စိုးရိမ္ေနမိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ား သိၿပီးသား ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ သရုပ္ေဆာင္ မင္းေမာ္ကြန္းနဲ႔ အဖြဲ႔ ဓါတ္ပံု ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။

(ကၽြန္ေတာ္ ေရွ႕ဆက္ မေျပာခင္ ဒီေနရာမွာ အရင္ဆံုး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ သရုပ္ေဆာင္ မင္းေမာ္ကြန္းဘက္က အျပစ္မရွိေၾကာင္း ကာကြယ္ ေျပာဆိုမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာပါဘဲ။ ဘာသာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဝဖန္ေျပာဆိုဖို႔ ကၽြန္ေတာ့္အဆင့္အတန္းအရ မမီပါဘူးလို႔ ႀကိဳတင္ဝန္ခံပါရေစ။ ကၽြန္ေတာ္ အခု ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးသတိ ရွိဖို႔ ႏုိင္ငံေရး ရႈေထာင့္က တင္ျပရံု သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။)



အခုလို ပံုေတြ ျမင္လိုက္တာနဲ႔ "ဒီေကာင္ .. မိုက္ရိုင္းလိုက္တာ၊ ဘာသာေရးကို ေစာ္ကားလိုက္တာ" ဆိုၿပီး ခ်က္ျခင္းကို ေဒါသထြက္စရာ ပံုေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သရုပ္ေဆာင္ မင္းေမာ္ကြန္း အပါအဝင္ ပံုထဲက တခ်ိဳ႕လူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သရုပ္ေဆာင္၊ အႏုပညာ ေလာကမွာ နာမည္ရွိထားတဲ့ လူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ လူေတြ ၾကားထဲမွာ အာရံုစိုက္စရာ၊ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ ေျပာစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ထင္တဲ့ အတိုင္းပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို Hot Topic အျဖစ္ ေျပာလာၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

အခု ပံု (၂) ပံု ဟာ လက္တေလာ ခ်က္ခ်င္း ရိုက္ထားတဲ့ ပံုေတြ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလ တခုခု ၾကာခဲ့ၿပီးမွ အခု ထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္တုန္းက ရိုက္ထားတဲ့ ပံုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ .... ဒါ . . ဘာသာ သာသနာကို ေစာ္ကားတာပဲ မဟုတ္လား .. လို႔ ေျပာမယ္ ဆိုလည္း မွန္ေနတာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ေမးစရာ ေမးခြန္းကေတာ့ ေပၚလာပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလိုပံုက အခုမွ ဘယ္က ဘယ္လို ထြက္လာတာလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေမးရမယ့္ ေမးခြန္း ျဖစ္ေနလို႔ပါ။

ျမန္မာျပည္မွာ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တရားရင္ဆိုင္ေနေသာ ကိစၥကို ျမန္မာျပည္သူ လူအမ်ား အာရုံစိုက္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုေနၾကတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ အခ်ိန္ ကိုက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္သမား အဖြဲ႔(နအဖ) က နည္းမ်ိဳးစံု ဖိအားေပးၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ လိုက္လံ စည္းရံုးေနခ်ိန္နဲ႔ အခ်ိန္ကိုက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

တိုင္းျပည္ရဲ႕အေရးႀကီးတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ ကာလ တစ္ခုကို ျဖတ္သန္းရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ကာလ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ... ျမန္မာျပည္က နာမည္ရ သရုပ္ေဆာင္ မင္းေမာ္ကြန္းက ဘာသာေရးကို ေစာ္ကားလိုက္တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းတခုထြက္လာတဲ့ အခါမွာ ..... သာမန္လူတန္းစားေတြရဲ႕ အေတြးထဲ တိုင္းျပည္တခုလံုးရဲ႕ ကံၾကမၼာ အေရး ကိစၥထက္ မင္းေမာ္ကြန္း ကိစၥက အစားထိုး ေနရာယူသြားမလားလို႔ ကၽြန္ေတာ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။

ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး ကာလ အခ်ိန္ေတြမွာလည္း နာမည္ရ အဆိုေတာ္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ လိင္ကိစၥ အေခြ၊ သရုပ္ေဆာင္ နႏၵလိႈင္နဲ႔ မ်ိဳးမ်ိဳးခိုင္တို႔ တယ္လီဖုန္းေျပာတဲ့ အသံ ... စတဲ့ လူထုကို အာရံု ေျပာင္းေစတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားဟာ အခ်ိန္ကိုက္ေပၚလာေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ... ယခု မင္းေမာ္ကြန္း ကိစၥကိုလည္း ... လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တရားေရး ကိစၥ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂါတ္ေရးရာ ကိစၥမ်ားေနရာမွာ အစားထိုးဝင္ေရာက္လာမွာကို စိုးရိမ္မိစြာနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသတိ ရွိၾကဖို႔ ႏႈိးေဆာ္လိုက္ပါတယ္ .. ခင္ဗ်ာ။

ေလးစားစြာျဖင့္
ကိုထိုက္

ျမတ္ဗုဒၶ၏တရားသည္ တုိးတက္ျခင္းကုိ ပိတ္ဆုိ႔ပါသလား

မနက္ျဖန္၏ ေနာင္ေတာ္ျဖစ္တဲ့ အရွင္ေဒ၀ိႏၵာဘိ၀ံသေရးပုိ႔လုိက္သည့္ ေဆာင္းပါးေလးတစ္ပုဒ္ပါ။ အားလုံး ဖတ္ၾကရေအာင္ေနာ္။ ဘာေတြေရးထားလဲေပါ့........

မိမိစိတ္ထဲမွာ ဘယ္လုိမွ ေမ့လုိ႔မရေသာ စကားတစ္ခြန္းရွိ၏။ `` အရွင္ဘုရား ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားဟာ ဆင္းရဲတာ ဟာတုိးတက္ႀကီးပြားလုိတဲ့ ဆႏၵနည္းလုိ႔ပါဘုရား၊ ဘာေၾကာင့္အဲဒီလုိျဖစ္ရသလဲလုိ႔ စဥ္းစား လုိက္ေတာ့ `ပစၥည္း ဥစၥာဆုိတာ ေသရင္ ကိုယ့္ေနာက္မပါဘူး၊ ကိုယ့္ေနာက္ပါမွာက တရားပဲ၊ ဘ၀ဆုိတာ အႏွစ္ရွာလုိ႔မရဘူး၊အကာ သက္သက္ပါ၊ ဘယ္ဟာမွ အၿမဲမရွိ၊ ခ်မ္းသာတဲ့လူလဲ ေသရမွာပဲ၊ ပညာတတ္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလဲ ေသရမွာပဲ´စတဲ့ တရားေတြေၾကာင့္ပါ၊ ဒီတရားေတြကို နာေနရေတာ့ လူေတြဟာ စိတ္ဓာတ္ တက္ၾကြမလာပဲ တုိးတက္ႀကီးပြားလုိ တဲ့ဆႏၵနည္းသြားၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဆင္းရဲ ၾကတာ ဘုရား´´ဟူေသာစကားပင္တည္း။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္က ေလွ်ာက္ေသာစကား ျဖစ္၏။ မိမိစိတ္ထဲမွာ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခား သြားပါေတာ့၏။ ``ဟာ ဒုကၡပဲ၊ ဘုရားရွင္ရဲ႕တရားေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ ဆင္းရဲေနတယ္ ဆုိပါလား၊ ဘုရားျမတ္စြာရဲ႕တရားဟာ လူေတြကုိ စိတ္ဓာတ္က်ေအာင္လုပ္ေနသလုိ ျဖစ္ေနသတဲ့၊ ဘုရား ဘုရား´´ဟု ၿငီးတြားမိေတာ့သည္။ ထုိသူသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ကုိးကြယ္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္၏။ ယင္းကဲ့သုိ႔ ေျပာျခင္းသည္ ဘုရားျမတ္စြာကုိ မၾကည္ညိဳေသာေၾကာင့္ မဟုတ္ေပ။ ဘုရားျမတ္စြာအေၾကာင္းကုိ ခေရေစ့ တြင္းက် မသိရွိ ေသာေၾကာင့္တည္း။

``၀ီရိယ၀ေတာ ကိ ံ နာမ ကမၼံ နသိဇၩတိ- ၀ီရိယရွိလွ်င္ မည္သူ႕အဘိဓာန္မွာျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ႏုိင္ဆုိေသာ ေ၀ါဟာရမရွိ။ အ႐ုိးေၾကေၾက အေရခန္းခန္း ႀကိဳးစားသူတုိ႔သည္ ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ ေအာင္ျမင္မႈသရဖူကို ဆြတ္ခူးႏုိင္ေပ၏´´ စသည္အားျဖင့္ ေဟာထားေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏တရားမ်ား ရွိေပသည္သာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရား ျမတ္စြာ၏ တရားေတာ္သည္ ေလာကီဘက္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေလာကုတၱရာဘက္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႀကီးပြားတုိးတက္ ဖုိ႔အတြက္ အားေပးေသာ တရားမ်ားျဖစ္ပါသည္။

သူေ႒းသား သိဂၤါလကို ဆုံးမထားသည့္ မိဘက်င့္၀တ္၊ သားသမီးက်င့္၀တ္၊ ဆရာ့က်င့္၀တ္၊ တပည့္ က်င့္၀တ္စေသာ ဘုရားျမတ္စြာ၏ အဆုံးအမမ်ားကုိသာ တစ္ကမၻာလုံး လုိက္နာၾကမည္ဆုိလွ်င္ ယေန႔ ႏုိင္ငံတကာ ျပႆနာေပါင္းစုံကို ဒုိင္ခံေျဖရွင္းေပးေနရေသာ ``ကမၻာ့ကုလသမဂၢ႒ာနခ်ဳပ္´´ေတာင္ လုိမည္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။

အမွန္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႀကီးပြားတုိးတက္မႈနည္းျခင္းသည္ အျမင္မက်ယ္ျခင္း၊ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ကူညီ႐ုိင္းပင္းမႈနည္းျခင္း၊ ေအးတိေအးစက္ေနတတ္ျခင္း၊ လူမ်ိဳးျခား ဘာသာျခားတုိ႔၏ ညီၫြတ္မႈကို အတု မယူျခင္းစသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ႏုိင္ငံရပ္ျခားတုိင္းျပည္၌ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ လူငယ္တစ္ေယာက္က ``တပည့္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြက အလုပ္တူရင္ ျငဴဆူတယ္ဘုရား။ မနာလုိ၀န္တုိျဖစ္တယ္။ အဆင္ေျပတာကုိ ၀မ္းမသာႏုိင္ဘူး။ အခ်င္းခ်င္း ရာထူး ဂုဏ္ယွဥ္ခ်င္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့သူကလည္း ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ႏွိမ္ခ်င္ တယ္။ ဒီလိုစိတ္ဓာတ္ေတြက တပည့္ေတာ္တုိ႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ႏွလုံးသားကုိ လွဳိက္စားေနပါတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ျဖစ္ေနၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိေအာက္တန္းက်တဲ့စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနတာလဲ မသိပါဘူးဘုရား´´ဟု ျမန္မာလူမ်ိဳး မ်ားကို အားမလုိအားမရျဖစ္ရေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားဖူး၏။

ယင္းသုိ႔ကူညီမႈ ႐ုိင္းပင္းမႈ စည္းလုံးမႈ ညီညြတ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးေစ်းကြက္မ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔က ဦးမေဆာင္ႏုိင္ၾကေတာ့ေပ။ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတုိ႕၏ အခ်က္အျခာက်သည့္ေနရာမ်ားမ်ား၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ ပိုင္ဆုိင္ေသာ စားေသာက္ဆုိင္ႀကီးမ်ား၊ ကုန္တုိက္ႀကီးမ်ား၊ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ေတြ႔ဖုိ႔ ခဲယဥ္းလွေပသည္။

ျဖစ္သင့္တဲ့ေလာဘ

ႀကီးပြားတုိးတက္ခ်င္ေသာ ဆႏၵျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေလာဘျဖစ္သည္မွာ မွန္ေပ၏။ သုိ႔ေသာ္ ေလာဘျဖစ္တုိင္း ဒုစ႐ုိက္ဟု ေျပာလုိ႔မရေပ။ ေလာဘသည္ ၂-မ်ိဳးရွိေပသည္။ တရားေသာေလာဘႏွင့္ မတရား ေသာ ေလာဘတုိ႔တည္း။ အမ်ားအတြက္ (မိသားစု၊ ရပ္ရြာ၊ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္) ရည္ရြယ္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္လွ်င္ ``တရားေသာေလာဘ´´ ျဖစ္၏။ (ေသ၀ိတဗၺတဏွာ-ဟုေခၚ၏)။ ဆုိလုိ သည္ကား ယင္းတရားေသာေလာဘေၾကာင့္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ား တေပြ႕တပိုက္ႀကီး ရႏုိင္ျခင္းပင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တရားေသာေလာဘသည္ ျဖစ္သင့္ေသာေလာဘတည္း။

မိမိမွာ ပစၥည္းဥစၥာ မ်ားမ်ားရွိလွ်င္ စာသင္ေက်ာင္းပဲ ေဆာက္ေဆာက္၊ ေရတြင္းေရကန္ပဲ တူးတူး၊ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကိုပဲ ေထာက္ပံ့ေထာက္ပံ့၊ ေဆး႐ုံကုိပဲလွဴလွဴ မိမိႀကိဳက္သည့္ကုသုိလ္ကုိ လုပ္ႏုိင္ေပသည္။ မိမိလုပ္ခ်င္သည့္ ဘာသာေရး လူမႈေရးလုပ္ငန္းမွန္သမွ်ကုိလည္း လုပ္ႏုိင္၏။ အူမေတာင့္မွ သီလ ေစာင့္ႏိုင္ သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ေက်ာင္းဒကာႀကီး အနာထပိဏ္ ေက်ာင္းအမႀကီး ၀ိသာခါတုိ႔ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးေဆာက္လုပ္ၿပီး သာသနာျပဳႏုိင္ျခင္းသည္ ဓနဥစၥာၾကြယ္၀ေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ ဘုရင္မင္းျမတ္အေနာ္ရထာသည္သည္ ႏုိင္ငံ ေတာ္ႀကီးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့၏။ ဘုရားပုထုိးမ်ားတည္ခဲ့၏။ ဆည္ေျမာင္းတာတမံမ်ားကုိ ေဆာက္လုပ္၏။ ေရွး အေခၚ ပိဋကတ္တုိက္ ၊ ယခုေခတ္အေခၚ စာၾကည့္တုိက္မ်ားကိုလည္း တည္ေဆာက္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ``စာၾကည့္တုိက္အစ ပိဋကတ္တုိက္က´´ဟုပင္ ေျပာႏိုင္ပါ၏။ ယင္းသုိ႔ တုိင္းက်ိဳးျပည္ျပဳအလုပ္မ်ားကို လုပ္ႏုိင္ ျခင္းသည္ တန္ခုိးၾသဇာ ၾကီးမားေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။

ယင္းတန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔သည္ကား တန္ဖုိးရွိရွိ အသုံးခ်တတ္လွ်င္ နိဗၺာန္ဆိပ္ကူးတံတားပင္ တည္း။ ဦးအနာထပိဏ္၊ ေဒၚ၀ိသာခါ၊ ဘုရင္အေနာ္ရထာတုိ႔ကား တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔ျဖင့္ နတ္ရြာ နိဗၺာန္သုိ႔ တက္လွမ္း သြားၾကကုန္ၿပီ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔ကုိ ရရွိေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွပါသည္။ တတ္ႏုိင္သူမ်ားအေနျဖင့္ တိုက္ ၁-လုံးကေန တုိက္ ၁၀-လုံး ၁၅-လုံးျဖစ္ေအာင္၊ ကား ၁-စီးကေန ကား ၁၀-စီး ၁၅-စီးပုိင္ေအာင္ စီးပြားေရးလုပ္ၾကစမ္းပါ။ မိမိတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ခ်မ္းသာေသာ သူေ႒းသူၾကြယ္ျဖစ္ေနလွ်င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔အေနျဖင့္ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူသင့္ေပသည္။

ေျမြေပြး၏ ပါးစပ္ထဲသုိ႔ေရာက္သြားသည့္ မုိးေရစက္သည္ အဆိပ္ျဖစ္သြားေသာ္လည္း မုတ္ေကာင္၏ ပါးစပ္ထဲသုိ႔ ေရာက္သြားေသာ မုိးေရစက္သည္ကား ပုလဲျဖစ္သြားေပသည္။ မုိးေရစက္ျခင္းတူေသာ္လည္း တန္ဖုိးျခင္း မတူေတာ့။

ေလာကႀကီးသည္ ေျခြမွ ရံ၏။ မေျခြလွ်င္ မရံေပ။ မွန္၏။ တခ်ိဳ႕ဆင္းရဲေသာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဘာသာျခားတုိ႔က ဓနဥစၥာမ်ားျဖင့္ ေထာက္ပံ့ၾကေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေက်ာခုိင္းသြားေတာ့သည္။ အဘယ္သုိ႔ ကာကြယ္မည္နည္း။ တန္ခုိးၾသဇာ၊ ဓနဥစၥာတုိ႔သာရွိလွ်င္ ယင္းမိသားစုမ်ားကို စားနပ္ရိကၡာ တုိ႔ျဖင့္ေထာက္ပံ့ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ထဲသုိ႔ေရာက္ေအာင္ ျပန္ၿပီးစည္း႐ုံးႏုိင္ေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အရင္းအႏွီး ေတာင့္တင္းေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔သည္ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံ၊ ကုန္တုိက္စသည္မ်ားကို တည္ေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္လွေပသည္။ ဓနဥစၥာတုိ႔ရွိမွသာလွ်င္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးမ်ားကုိ ေထာက္ပ႔ံႏုိင္မည္မဟုတ္ပါေလာ။

တစ္က်ပ္ႏွင့္တစ္ရာ ဘယ္ဟာကုိ ယူမွာလဲ

ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ အေလာင္းေတာ္ဘ၀မွစ၍ ဘုရားျဖစ္သည့္တုိင္ေအာင္ ကိုယ့္အမ်ိဳး၏ အက်ိဳး စီးပြားကို လုပ္ခဲ့ပါသည္။ အေလာင္းေတာ္ဘ၀က ကုိယ့္အမ်ိဳးကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္သူမ်ားအား ကာကြယ္ေသာ အားျဖင့္ တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ ကိုယ့္အမ်ိဳးကုိ ေစာ္ကားသူမ်ားကုိ မိမိႏွင့္ မဆုိင္ပါဘူးဟူေသာ စိတ္ျဖင့္ ဦးေခါင္းငုံ႔ မခံခဲ့ေပ။ တစုံတစ္ေယာက္ေၾကာင့္ လူသူေလးပါး ဒုကၡေရာက္ေနလွ်င္ ထုိတစုံတစ္ေယာက္ကုိ ေနာက္ေနာင္ေရွာင္ၾကဥ္ေအာင္ တရားေသာနည္းျဖင့္ တုန္႔ျပန္ခဲ့ေပသည္သာ။

``ခႏၱီ-သည္းခံရမည္´´ဟုဆုိေသာ္လည္း သူ႔ေနရာႏွင့္သူ က်င့္သုံးတတ္ဖုိ႔လုိအပ္လွ၏။ တုိင္းတစ္ပါး သား လူမ်ိဳးျခား တစ္ေယာက္က ျမန္မာ့တုိင္းရင္းသားမိန္းကေလးမ်ားကုိ မတရားသျဖင့္ေႏွာက္ယွက္ေနလွ်င္ လက္ပုိက္ၾကည့္ေန၍ မျဖစ္ေပ။ ေနာက္ေနာင္မေႏွာက္ယွက္ေအာင္ ေရွးဦးစြာ ေျပေျပလည္လည္ ေျပာဆုိရ ေပမည္။ အကယ္၍ မရခဲ့လွ်င္ ဖုိးသူေတာ္ေမတၱာပုိ႔နည္းျဖင့္ ပုိ႔သင့္က ပုိ႔ရေပမည္။

တခါက ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး ဖုိးသူေတာ္ႏွင့္ ခရီးသြားရာ၀ယ္ လမ္းခုလတ္၌ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးတစ္ေကာင္ ႏွင့္ ပက္ပင္းတုိးမိ၏။ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးက ခတ္မည့္အမူအရာျဖင့္ေျပးလာရာ ဘုန္းႀကီးက ``ခ်မ္းသာပါေစ´´ဟု ေမတၱာပုိ႔ေလ၏။ သုိ႔ေသာ္ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးက ေနာက္မဆုတ္ပဲ ေျပးၿမဲေျပးလာသျဖင့္ ဖိုးသူေတာ္က အုတ္ခဲက်ိဳးျဖင့္ ၂-ခ်က္ေလာက္ ထုလုိက္ရာ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီး ထြက္ေျပးရွာေလေတာ့သည္။ ထုိအခါ ဆရာျဖစ္သူဘုန္းေတာ္ႀကီးက ``သူေတာ္ေရ မင္းေမတၱာက ငါ့ေမတၱာထက္ ပုိစြမ္းတယ္ကြ´´ဟု ၀မ္းပန္းတသာ မိန္႔ေတာ္မူေလသတတ္။ ဤကား ဖုိးသူေတာ္ေမတၱာပုိ႔နည္းတည္း။

ဖုိးသူေတာ္က ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးကို အုတ္ခဲက်ိဳးျဖင့္ ဆုံးမလုိက္ရျခင္းသည္ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးကို ဒုကၡေရာက္ေစ လုိေသာ ေၾကာင့္မဟုတ္၊ ဆရာဘုန္းႀကီးကို ၾကည္ညိဳေလးစားေသာေၾကာင့္တည္း။ မည္သည့္အရာမဆုိ တစ္ခုခုကုိ ေရြးခ်ယ္ရေတာ့မည္ဆုိလွ်င္ တန္ဖိုးရွိသည့္အရာကိုသာ ေရြးခ်ယ္ရသည္မွာ သဘာ၀တည္း။ ယင္း သဘာ၀တရားကုိပင္ ``ဓမၼ´´ဟုေခၚသည္မဟုတ္ပါေလာ။



မတရားေလာဘဆုိတာ

မတရားေလာဘဆိုသည္မွာ အတင္းအဓမၼလုိခ်င္ေသာ စိတ္၊ သူမ်ားဆီက ေငြကုိ အေခ်ာင္လုိခ်င္ေသာ စိတ္၊ လုယက္တုိက္ခုိက္ၿပီး လုိခ်င္ေသာစိတ္မ်ားပင္တည္း။ ကမၻာမွာ အစဆုံးျဖစ္ေသာ မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္မွာ အဒိႏၷာဒါန ( ခုိးယူျခင္း)ပင္ ျဖစ္၏။ မတရားေလာဘကုိ အေျခခံ၍ျဖစ္ေသာ ဒုစ႐ုိက္တည္း။

ကမၻာဦးလူမ်ားသည္ စားနပ္ရိကၡာအတြက္ ကုိယ့္လယ္ႏွင့္ကုိယ္ အသီးသီး စပါးစုိက္ပ်ိဳးၾက၏။ အစပိုင္း မွာ မည္သည့္ျပႆနာမွ မျဖစ္။ ေနာက္ပိုင္းေရာက္လာသည့္အခါ အေခ်ာင္သမားမ်ားက စပါးမ်ားကို ခုိးၾက ေတာ့၏။ ယင္းေလာဘကား မတရားေလာဘတည္း။ သုိ႔ႏွင့္ လူအမ်ားသည္ သမာသမတ္က်ေသာ လူ တစ္ေယာက္ကို ေခါင္းေဆာင္ခန္႔ၿပီး ``မင္း´´ဟု သမုတ္ကာ ရပ္ရြာနယ္ပယ္ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခုိင္း၏။ သူခုိးဓားျပမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းဖုိ႔အတြက္ (သုိ႔မဟုတ္) မတရားေလာဘသမားမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးဖုိ႔အတြက္ မင္းဆုိသည္မွာ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ေပသည္။

တလြဲဆံပင္ေကာင္း

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔သည္ `` ဒီေလာက္ရွိရင္ ေတာ္ပါၿပီ၊ ကိုယ့္မိသားစု တစ္သက္စားလုိ႔ မကုန္ဘူး၊ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ခ်မ္းသာေတာ့ေကာ ဘာလုပ္မွာလဲ၊ ေသရင္ ကိုယ့္ေနာက္မပါဘူး´´ဟု စသျဖင့္ ေလာဘနည္းသလုိလုိ၊ ေရာင့္ရဲသလုိလုိနဲ႔ ေျပာတတ္ၾက၏။ တလြဲဆန္ပင္ေကာင္းျခင္းပင္တည္း။ အမွန္ကား ဤကဲ့သုိ႔ေျပာျခင္းသည္ ေလာဘနည္းျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္၊ အမ်ိဳး ဘာသာကို အားမေပးလုိျခင္း၊ ဇြဲမရွိျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ကိုယ့္မိသားစုတစ္သက္ စားမကုန္ေလာက္ေအာင္ ခ်မ္းသာေနလွ်င္ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းမ်ားကုိ ေပးကမ္းႏုိင္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ ထုိထက္မက ခ်မ္းသာေနလွ်င္ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးကို ေထာက္ပံ ႏုိင္သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ဘုရားျမတ္စြာက ``ေရာင့္ရဲရမည္၊ တင္းတိမ္ရမည္´´ဟု ေဟာျခင္းသည္ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကုိ မရွာရဟု ေျပာလုိသည္မဟုတ္ေပ။ တခါတရံ မတရားေလာဘႀကီးသည့္အခါ ``တုတ္ႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ ခဲႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ ရဖုိ႔သာအဓိက´´ဟု ဆုိၿပီး ဒုစ႐ုိက္မ်ိဳးစုံ လုပ္ေတာ့၏။ လုယက္ျခင္း၊ ခုိး၀ွက္ျခင္း၊ ေခ်ာက္တြန္းျခင္း၊ တစ္ပတ္ ႐ုိက္ျခင္းစသည္တုိ႔ကား မတရား ေလာဘေၾကာင့္ျဖစ္၏။

ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ မတရားေလာဘမ်ားကို ထိန္းေပးဖုိ႔အတြက္ ဘုရားျမတ္စြာက ``ရွိတာေလးႏွင့္ ေက်နပ္ရမယ္၊ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးဥစၥာပါပဲ´´ဟု ေဟာေတာ္မူျခင္းျဖစ္ ေပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကုိ မလုပ္ဖုိ႔အတြက္ ေဟာေတာ္မူျခင္းမဟုတ္။

တခ်ိဳ႕လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကား လူ႔ဘ၀ႀကီးကုိ ၿငီးေငြ႔သည့္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို မလုပ္ခ်င္ သေယာင္ေယာင္၊ ၃၁-ဘုံလုံးသည္ ဒုကၡသစၥာျဖစ္သည့္အတြက္ နိဗၺာန္တစ္ဘက္ကမ္းကိုပဲ အခုခ်က္ခ်င္း ကူးေတာ့မည့္ေယာင္ေယာင္ သံေ၀ဂတရားရေနသည့္ ေယာဂီသူေတာ္စင္ကဲ့သုိ႔ ေျပာတတ္ၾကေသး၏။ ထုိ ပုဂၢိဳလ္မ်ား တရားရိပ္သာကိုသြားၿပီး တရားအားထုတ္ေသာအခါ ၂-ရက္ေလာက္ အားထုတ္ၿပီး အိမ္ျပန္လာ ေတာ့၏။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ ``က်န္းမာေရးကလည္း မေကာင္းဘူး၊ ဒီေတာ့ စိတ္သြားတုိင္း ကိုယ္ မပါေတာ့ ဘယ္ အားထုတ္လုိ႔ ေကာင္းေတာ့မွာလဲ၊ တရားျပဆရာကလဲ အေတြ႕အႀကဳံႏုေသးေတာ့ တရား နာရတာက အားမရပါဘူးေပါ့ကြာ´´ဟု စသျဖင့္ ဆင္ေျခအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၿပီး ကိုယ့္အျပစ္ကုိ သူမ်ားေပၚပုံခ် ေလ ေတာ့သတည္း။

အမွန္ကား အေပၚယံအသိေလးကုိ တကယ့္``သံေ၀ဂတရား´´ဟု ထင္ေနျခင္းပင္တည္း။ ယင္းသုိ႔ ထင္ျခင္းသည္လည္း ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ လိမ္ေနျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ သူမ်ားအလိမ္မခံရဖုိ႔ထက္ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ အလိမ္ မခံရေအာင္ သတိျပဳသင့္၏။

ေက်ာင္းဒကာႀကီးအနာထပိဏ္၊ ေက်ာင္းအမႀကီး ၀ိသာခါတုိ႔သည္ ေသာတာပန္ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ သုိ႔ေသာ္ ကိုယ္ပုိင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရွိၾကေပသည္သာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေလာကီလူသားမွန္သမွ် စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကုိ မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္သင့္ေပသည္။

``ေအာက္ကလိအာ´´ မျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳ

ဘက္ေပါင္းစုံကေန မၾကည့္ဘဲ တစ္ဖက္သတ္ၾကည့္ေနရင္ေတာ့ အျမင္မွန္ကုိ ရႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။ အျမင္မွန္ကုိ မရလွ်င္ လူ႕ဘ၀ႀကီးကုိ ၿငီးေငြ႕သလုိလုိ၊ စိပ္ပုတီးႏွင့္ရိပ္ႀကီးခုိေတာ့မွာလုိလုိႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း မ်ားကို မလုပ္ဘဲေနလွ်င္ ေလာကီအက်ိဳးလည္း မရ၊ ေလာကုတၱရာအက်ိဳးလည္း မရဘဲ ကီမဟုတ္ ကုတ္မဟုတ္၊ မိေနာက္မက် ဖေနာက္မမီ၊ ``ေအာက္ကလိအာ´´ ျဖစ္သြားမွာ စုိးရေပသည္။ (ၾကက္တြန္သံလည္းမဟုတ္၊ က်ီးတြန္သံလည္းမဟုတ္သည္ကုိ ေအာက္ကလိအာဟု ေခၚ၏။)

လူမွန္လွ်င္ လူ႔အလုပ္ကုိ လုပ္ရမည္။ ဘုန္းႀကီးမွန္လွ်င္လည္း ဘုန္းႀကီအလုပ္ကုိ လုပ္ရမည္။ လူျဖစ္ ပါလ်က္ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကဲ့သုိ႔ စီးပြားေရးအလုပ္မ်ားကို မလုပ္ဘဲပစ္ထားလွ်င္ (သို႔မဟုတ္) စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို လုပ္ေသာ္လည္း စိတ္ပါ၀င္စားမႈ မရွိလွ်င္ လူ႕တာ၀န္ ပ်က္ကြက္ျခင္းပင္တည္း။ ယင္းသုိ႔ ပ်က္ကြက္ လွ်င္ သူ႔ မိသားစု နစ္နာပါေတာ့သည္။

``အလုပ္လုပ္ရင္ လုပ္၊ အလုပ္မလုပ္ရင္ ေသတာက ေကာင္းတယ္´´ဟူေသာ စကားပုံတစ္ခု ရွိ၏။ အသက္ရွင္သန္ေနတုန္းမွာ ေငြမ်ားမ်ားရရွိေအာင္ အလုပ္လုပ္ရမည္ ဟု ဆုိလုိျခင္းပင္တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေျပာ ၾကသည္ထင္၏။ ``ေငြသည္ ဒုတိယဘုရား´´ဟူသတတ္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားျမတ္စြာက ပစၥဳပၸန္ခ်မ္းသာေရးကုိအလုိရွိသူမ်ားအတြက္ `` ဥ႒ာန- မည္သည့္ အလုပ္ကုိပဲ လုပ္လုပ္ ငုတ္မိသဲတုိင္ တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္ဆုိတဲ့ ေနာက္မဆုတ္တမ္းစိတ္ဓာတ္ ရွိရမည္၊ အာရကၡ- ၾကြက္ေသတစ္ခု အရင္းျပဳဆုိသကဲ့သုိ႔ အေလအလြင့္မရွိေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္၊ ကလ်ာဏမိတၱ- ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ တစ္ရြာတစ္က်ီ ေဆာက္ရမည္၊ သမဇီ၀ိတ- စီမံခန္႔ခြဲမႈ စာရင္းအင္းပညာကုိ ကၽြမ္း က်င္ရမည္´´ ဟု သမၸဒါတရား ၄-ပါး ကုိ မိန္႔ေတာ္မူျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဤကဲ့သို႔ ႀကီးပြားေရးတရားမ်ားကုိ သတိမထားမိၾကသူမ်ားက ``ဘုရားျမတ္စြာ၏တရားသည္ ႀကီးပြား တုိးတက္ဖုိ႔အတြက္ ပိတ္ဆုိ႔သည့္တရား´´ဟု ထင္ျမင္ကုန္ေတာ့သည္။

ဤအခ်က္ကို မိမိတို႔ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ားသိရွိနားလည္ထားဖုိ႔ လိုအပ္လွ၏။ သုိ႔မွသာလွ်င္ ``ဘယ္လုိေနရာမ်ိဳးမွာ ဘယ္လုိတရားမ်ိဳးကုိ ေဟာသင့္တယ္´´ဆုိသည္ကုိ နားလည္မည္ျဖစ္ေပသည္။ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ သိရွိနားလည္ဖုိ႔ အေရးႀကီးလွ၏။ မဂၤလာဦးဆြမ္းေကၽြးမွာ ညီေတာ္ မင္းနန္ခၽြတ္ခန္းကို ေဟာလုိ႔ မျဖစ္။ လင့္က်င့္၀တ္၊ မယားက်င့္၀တ္တရားမ်ိဳးကို ေဟာရေပမည္။ ေလာကီႀကီးပြားေရး တရားမ်ားကုိလည္း သူ႔ေနရာႏွင့္သူ ေဟာဖုိ႔၊ ေျပာဖုိ႔၊ ေရးဖို႔ လုိအပ္ေပသည္။

တခ်ိဳ႕ဆရာေတာ္မ်ားသည္ ``တရားအားထုတ္ခ်င္သလား၊ ဘုန္းႀကီး၀တ္မွ ေကာင္းမွာေပါ့၊ ဘုန္းႀကီး မ၀တ္ႏိုင္ဘူးလား၊ မိသားစု သံေယာဇဥ္ေတြကို ျဖတ္လုိက္စမ္းပါ၊ ဒါဆုိရင္ ၀တ္ႏိုင္ပါတယ္´´ဟု စသျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူၾက၏။ တခ်ိဳ႕ေသာလူမ်ားမွာ ေရွာင္လႊဲ၍ မရႏုိင္ေသာတာ၀န္မ်ား ရွိေနၾကရကား တရားအားထုတ္ ခ်င္သည့္ လူတုိင္းကို ဘုန္းႀကီး၀တ္ခုိင္းလုိ႔ မျဖစ္ေပ။ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္အျဖစ္ႏွင့္ တရားအားထုတ္ လွ်င္လည္း တရားထူးမ်ား ရႏုိင္ေပသည္သာ။

သာ၀တၳိၿမိဳ႕ႀကီး၌ လူဦးေရ သန္း ၇၀-ရွိရာ သန္း ၅၀-မွာ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ဤအေရ အတြက္ကုိ ၾကည့္လွ်င္ပင္ လူပုဂၢိဳလ္အမ်ားအျပား ``တရားထူးမ်ား´´ ရၾကသည္ဆုိသည္မွာ ေျပာဘြယ္မရွိ ေတာ့ေပ။ က်န္သည့္ သန္း ၂၀-ကလည္း သူတုိ႔၏ႏွလုံးသားထဲ၌ ဗုဒၶတရားမ်ား ထည့္ထားၾကသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပင္တည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အရိပ္ေအာက္မွာ ရွိသည့္ သာ၀တၳိၿမိဳ႕ႀကီးသည္ မည္မွ်ေလာက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ သာယာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိမည္ဆုိသည္ကုိ မွန္းဆ၍ ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။ ေတြးၾကည့္လွ်င္ လြမ္းေမာ ဘြယ္ ေကာင္းေလစြာ့တကား။

စိတ္သာရွင္ေစာ ဘုရားေဟာ

လူတစ္ေယာက္သည္ ``ဘုရားဒကာဆုိတဲ့ နာမည္တစ္လုံးရရင္ေတာ္ပါၿပီ´´ ဟူေသာ စိတ္ျဖင့္ ဘုရား တည္ေန၏။ အျခားလူတစ္ေယာက္ကား ``သားေလးရွင္ျပဳဖုိ႔၊ လွဴႏုိင္တန္းႏုိင္ဖုိ႔´´ဟူေသာ စိတ္ျဖင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဇာက္ခ်ၿပီး ႀကိဳးစားပန္းစားလုပ္ေန၏။ ထုိႏွစ္ေယာက္တြင္ ဘုရားတည္ေသာသူထက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေနေသာသူက ပုိ၍ျမင့္ျမတ္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။ သူ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္က မြန္ျမတ္ေသာေၾကာင့္တည္း။

တခါက အလြန္ရင္းႏွီးေသာ တံငါသည္ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ရွိ၏။ တစ္ရက္လုပ္မွ တစ္ရက္စားရ ေသာေၾကာင့္ ဥပုသ္ေန႔မွာ ဥပုသ္ေစာင့္ခ်င္ေသာ္လည္း ဥပုသ္မေစာင့္ႏုိင္ၾက။ သုိ႔ႏွင့္ တစ္ေယာက္တစ္လွည့္စီ ဥပုသ္ေစာင့္ဖုိ႔ တုိင္ပင္ၾကေလသည္။ လျပည့္ေန႔ေရာက္ေသာအခါ တစ္ေယာက္က ေက်ာင္းသုိ႔ သြားၿပီး ဥပုသ္ေစာင့္၏။

က်န္ရစ္သူ ကုိတံငါသည္ကေတာ့ ႏွစ္ေယာက္စာရဖုိ႔အတြက္ ေလွတစီးနဲ႔ ေခ်ာင္းထဲမွာ ႀကိဳးစား ပန္းစားႏွင့္ ငါးမ်ားကုိ ဖမ္းရေလသည္။ ငါးမ်ား ႏွစ္ေယာက္စာရေသာအခါ တံငါတဲထဲ၌ အနားယူရင္း ဥပုသ္ေစာင့္သြားသည့္ သူငယ္ခ်င္းကို သတိရေန၏။ ``အင္း ငါ့သူငယ္ခ်င္းကေတာ့ ဘုန္းႀကီးထံကေန သီလခံယူေဆာက္တည္ ၿပီးေရာ့မယ္၊ အခုခ်ိန္မွာ ဘုရားရိပ္မွာ ေနၿပီးေတာ့ ပုတီးစိပ္တရားထုိင္လုပ္ေနေရာ့ေပါ့၊ အင္း ကုသုိလ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရေနေရာ့မယ္၊ သိပ္ေအးခ်မ္းမွာပဲ´´ဟု စဥ္းစားၿပီး သာဓုေခၚေနေတာ့၏။ လူက တံငါတဲ၌ေနေသာ္လည္း စိတ္က ေက်ာင္းေရာက္ေန၏။

ေက်ာင္းသြားၿပီး ဥပုသ္ေစာင့္ေသာ တံငါသည္ကလည္း ပုတီးကုံးကုိင္ၿပီး က်န္ရစ္သူ သူငယ္ခ်င္းကို သတိရေနမိ၏။ ``အခုခ်ိန္မွာ ငါ့သူငယ္ခ်င္း ပုိက္ကြန္နွင့္ ငါးေတြ ဖမ္းေနေရာ့မယ္၊ ဒီေန႔ ငါ့အတြက္ ေ၀စုေပး ရမွာဆုိေတာ့ ႏွစ္ေယာက္စာ ဖမ္းရမွာ၊ ဖမ္းမွဖမ္းပါ့မလား၊ ႏွစ္ေယာက္စာ မရရင္ေတာ့ ဒုကၡပဲ´´ဟု ေတြးၿပီး ေလာဘႏွင့္ ေသာကျဖစ္ေနေတာ့၏။ လူက ေက်ာင္းမွာေနေသာ္လည္း စိတ္က ပုိက္ကြန္ထဲမွ မထြက္။

စိတ္ထားျဖဴစင္ေအာင္ေနထုိင္ျခင္းကုိ ``ဥပုသ္ေစာင့္သည္´´ဟုေခၚ၏။ ယင္းသုိ႔ဆုိလွ်င္ ထုိတံငါသည္ ႏွစ္ေယာက္တြင္ မည္သူက ဥပုသ္ေစာင့္သနည္း။ အေျဖကား လယ္ျပင္မွာ ဆင္သြားသလုိထင္ရွားလွပါသည္။ ``စိတ္သာရွင္ေစာ ဘုရားေဟာ``ဆုိသည့္အတုိင္း အတြင္းစိတ္ဓာတ္က တင့္တယ္လွ်င္ အရာခပ္သိမ္း တင့္ တယ္ေတာ့သည္သာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားတည္တုိင္း ကုသုိလ္ရသည္ဟု ေျပာ၍ မရသကဲ့သုိ႔ စီးပြားေရးလုပ္တုိင္း လည္း တရားႏွင့္ေ၀းသည္ဟု ေျပာ၍ မျဖစ္ေပ။

တစ္ေယာက္အားထက္ ဆယ္ေယာက္အားက ပုိထိေရာက္
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သည့္အခါမွာလည္း ကိုယ့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကုိ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ အထူးလုိအပ္လွ၏။ ဘာသာျခားမ်ားသည္ သူတုိ႔ဘာသာ၀င္တုိ႔ကုိသာလွ်င္ အထူးဦးစား ေပးၾက၏။ ထမင္းဆုိင္ျခင္းအတူတူ သူတုိ႔ဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ထမင္းဆုိင္ကိုသာ အားေပးၾက၏။ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိ၏။ အျပစ္မဆုိသာေပ။ မိမိတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အတုယူရမည္ဆုိသည္ကုိ သိရွိနားလည္ဖုိ႔ ေျပာရျခင္းျဖစ္သည္။
တိပိဋက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးသည္ပင္လွ်င္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း အားေပးၾကဖုိ႔ ကူညီၾကဖုိ႔ မိန္႔မွာ ေတာ္မူခဲ့ဖူးပါသည္။ ``သမဂၢါနံ တေပါ သုေခါ- ကုိယ့္အခ်င္းခ်င္း စည္းလုံးမွ အခက္အခဲမွန္သမွ် ေက်ာ္လႊားႏိုင္ မည္´´ဟူေသာ ဘုရားျမတ္စြာ၏ အဆုိအမိိန္႔ကုိ လုိက္နာၾကမည္ဆုိလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အထက္ တန္းက်က် မ်က္ႏွာပန္းလွလွျဖင့္ ေနႏုိင္သည္ဆုိသည္ကို မည္သည့္ေဗဒင္ဆရာကိုမွ် ေမးစရာ မလိုေပ။

မည္သည့္အလုပ္ကုိပဲလုပ္လုပ္ ``တစ္ေယာက္အား´´ႏွင့္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းထက္ ``ဆယ္ ေယာက္အား´´ ႏွင့္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းက ပုိ၍ထိေရာက္၏။ ယေန႔ေခတ္၌ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတုိင္းျပည္မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကသည့္ ျမန္မာျပည္သားတုိင္းရင္းသားမ်ားကုိ ေျမာက္ျမားစြာ ေတြ႕ရွိရေပသည္။ စည္းလုံးမႈ ညီညြတ္မႈသည္ ယင္းကဲ့သုိ႔တုိင္းတစ္ပါးမွာေနၾကသည့္သူမ်ားမွာ ပုိ၍ အေရးႀကီး၏။ တုိင္းတစ္ပါးတုိ႔၌ ``အလုပ္အကုိင္၊ ေနရာတုိက္ခန္း၊ အစိုးရ႐ုံး´´စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေတြ႕ ရွိႏိုင္ေပသည္။ ယင္းအခက္အခက္မ်ားကုိ စုေပါင္းၿပီးေျဖရွင္းမွ ပုိ၍ အဆင္ေျပႏုိင္ပါ၏။
လူတစ္ရာအတူေနေသာ္လည္း ``သူတစ္လူငါတစ္မင္း´´ ျဖစ္ေနၾကလွ်င္ ``တစ္ရာအား´´ မရွိေတာ့။ တခ်ိဳ႕ရြာ၊ ရပ္ကြက္တုိ႔၌ ဘာသာျခားလူဦးေရထက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူဦးေရက အဆမတန္ ပုိ၍မ်ား၏။ သုိ႔ေသာ္ ဘာသာျခားတုိ႔ကား စည္းလုံးမႈရွိရကား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးစသည္တုိ႔၌ ဘာသာျခားတုိ႔ကပဲ ေရွ႕ကဦးေဆာင္ ေနပါေတာ့သည္။ မနာလုိ၍ ေျပာျခင္းမဟုတ္ပါ။ အတုယူလုိေသာေၾကာင့္ ေျပာရျခင္းျဖစ္၏။
ထုိအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ``အမ်ားအတြက္´´ဆုိသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တုိးခ်ဲ႕ၿပီး ညီညီညြတ္ညြတ္ႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အထူးလုိအပ္ေနပါၿပီ။ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအတြက္ တက္ကုန္ရြက္ကုန္လႊင့္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကလွ်င္ ျမန္မာ့တုိင္းရင္းသားမ်ား မႀကီးပြားစရာ အေၾကာင္းမရွိေပ။ ထုိကဲ့သုိ႔လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ သမၼာသမၺဳဒၶ ေခၚတြင္ ျမတ္ဘုရားရွင္၏ အလုိဆႏၵႏွင့္ ကိုက္ညီပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါသည္။



သီတဂူ- အရွင္ေဒ၀ိႏၵာဘိ၀ံသ
(ashindevindabhivamsa@gmail.com)
သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသုိလ္၊ စစ္ကုိင္း

ဒုကၡသည္ စခန္းက လာတဲ ့စာ

- ေအာင္ပန္-

ငါအခု အုန္းဖန္ ဒုကၡသည္စခန္း ကို ေရာက္တာ တပါတ္ျပည့္ သြားျပီ။ စခန္းကို မေရာက္ခင္ အဆိုးဆံုး ရဲဂိတ္မွာ ပိုက္ဆံေပး အျပီးမွာ ကိုဖိုးေက်ာ္နဲ႔ ဖုန္း အဆက္အသြယ္ ရတယ္။ အဲဒီ ရဲဂိတ္ေက်ာ္ရင္ ဖုန္း အဆက္အသြယ္ မရေတာ့ဘူး။ အုန္းဖန္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ေတာ့လည္း အထဲကို ၀င္ဖို႕အတြက္ ထိုင္းလံုျခဳံေရးကို ပိုက္ဆံေပးျပီး၀င္ရတယ္။ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ မိန္းမက လာၾကိဳေပးတယ္။ ေရာက္ေရာက္ျခင္းဘဲ Thai-burma border community က ရိကၡာေပးဖို႕ ေရာက္ေနျပီ ဆိုေတာ၊့ ေတာင္ေအာက္ျပန္ဆင္း လူအုပ္ၾကီးနဲ႕ တန္းဆီေစာင့္လိုက္တာ ညေန ၅နာရီထိဘဲ။

ႏုိင္ငံျခားသားနဲ႕႔ ကားေပၚမတက္ခင္ကေလး စကား၂ခြန္းေျပာလိုက္ရတယ္။ ေနာက္ေန႕မွ စီစဥ္ေပးမယ္ ဆိုတာေလးနဲ႕႔ဘဲ ေတာင္ ေပၚျပန္တက္ခဲ့ရတယ္။ တည္းခိုအိမ္ေရာက္ ထမင္းစားျပီး အိပ္ရာ၀င္ခဲ့ေပမယ္႔ အိပ္လို႕မရ ျပန္ဘူး။ အရမ္းကိုေအးတယ္။ တဲအိမ္ေလးေတြ ဆိုေတာ့ ေလက၀င္၊ အတူလာသူေတြက ေစာင္အ ျပည့္အစုံ မပါေတာ့ မၽွျခဳံရတာေပါ့။ ေနာက္ရက္ မနက္လင္းလင္းျခင္းဘဲ ရိကၡာဂုိေဒါင္ဆီ သြားရတယ္။ ရိကၡာဂုိေဒါင္ေရွ့မွာေတာ့ လူအုပ္ၾကီးက ေစာင့္ေနၾကျပီ။ ေရွ့ဆံုးေရာက္ေအာင္ တျဖည္းျဖည္းတိုးရင္း ေရွ့ဆံုးအေရာက္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသားလည္း တိုးျပီး၀င္လာေနျပီ။ ဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံျခားသား က သူအစီအစဥ္ကိုရွင္းျပရမွာ ငါက၀င္ျပီး ဘာသာျပန္ေပးလိုက္ရတာက အခြင့္အေရးျဖစ္သြားတယ္။

(အဲဒီႏုိင္ငံျခားသားက ငါနဲ႕ မဲေဆာက္မွာေတြ႕ခဲ့ဘူးတယ္၊ မဲေဆာက္မွာေတာ့ ဘာမွလုပ္မေပးႏုိင္ဘူး။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာဆိုရင္ေတာ့ ရိကၡာစီစဥ္ေပးမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဘူးတယ္။) ဘာသာျပန္အျပီးမွာႏုိင္ငံျခားသား က ေစာင့္ေနပါ UN slip holder ကိုစီစဥ္ေပးမယ္ဆိုေတာ့ ေစာင့္ေနရတာ ညေနျပီးသည္အထိ ငါတို႕ အလွည့္မေရာက္ေသးဘူး။ ငါတို႕ေနတဲ့ရပ္ကြက္မွာ က လူဦးေရ ၁၅၀၀ မွာ ၃၉၀ဘဲရိကၡာေပးႏုိင္ တာဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသားစီးတဲ့ ကားကို ၀ိုင္းထားၾကတာေပါ့။ ငါဘဲဘာသာျပန္ေပးရတယ္။ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက ေငြယူျပီး ရက္ပိုင္းအတြင္းေရာက္သူတခ်ိဳ႕က ရိကၡာအတြက္ ဓါတ္ပံုရုိက္ရတယ္။ TBBC ရိကၡာေပးအစီအစဥ္က ၂၀၀၆၊ ၂၀၀၇ အတြင္းေရာက္တဲ့သူေတြ အတြက္လို႕ ေၾကညာေပမယ့္ ေငြေပးႏုိင္သူ ေတြက ၂၀၀၈ ေနာက္ပိုင္းေရာက္ေပမယ့္ ရိကၡာရမယ့္စာရင္းထဲပါေတာ့မေက်နပ္ၾကတာ ေပါ့။ ေနာက္တရက္ မနက္လည္း ရိကၡာဂုိေဒါင္ေရွ့မွာ လူအုပ္ၾကီးကေရာ့မသြားဘဲ ပိုျပီးတိုးလာတယ္။ သိပ္မၾကာပါဘူး ဆႏၵျပသလိုျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံျခားသားကလည္း ဆႏၵျပခိုင္းတယ္။ စခန္းအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးေကာ္မတီ ေရာက္လာျပီး ထိမ္းမွဘဲ ျငိမ္သြားခဲ့တယ္။ ေန႕လည္စာ စားျပီးခ်ိန္မွငါ တို႕ UN slip ေတြအလွည့္ ေရာက္ေတာ့တယ္။ ငါလည္း ၂၀၀၈ ဇႏၷာ၀ါရီကစျပီး ရိကၡာရမယ္။ ရမယ့္ရိကၡာကေတာ့ ဆန္ ၈ ကီလို၊စားဆီ ၁လီတာ၊ ပဲ၁ကီလိုခြဲ၊ မီးေသြး ၅ကီလိုရမယ္။ ဘတ္ေငြ၄၀၀ဖိုးေပါ့။ စခန္းကိုေရာက္ေရာက္ခ်င္းဘဲ တကယ့္ဒုကၡသည္ဘ၀ကို သိလိုက္ရတာဘဲ။ ၂ ရက္လံုးလုံး တေနကုန္မတ္တပ္ရပ္ေနၾကတဲ့ လူေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္ဟာ တကယ့္ကို စားစရာအတြက္ေလး ကိုဘဲ ရဖို႕ေမ်ာ္လင့္ခ်င္းေတြနဲ႕ ေစာင့္ေနၾကသလို၊ ဒုကၡသည္စခန္းကို ေလယာဥ္နဲ႔ လာၾကသူေတြကေတာ့ ရိကာၡအတြက္ မဟုတ္ၾကဘဲ ဒုကၡသည္စာရင္း ၀င္ဖို႔အတြက္ တေယာက္ကို ဘတ္၇၀၀၀ ေပးျပီးစာရင္း ၀င္ေအာင္လုပ္ၾကတယ္။ ငါေတာ့ေငြမကုန္ဘဲ ဒုကၡသည္ရိကၡာစာရင္း၀င္သြားျပီ။ အဲဒီညကေတာ့ ငါတို႕ေနတဲ့ရပ္ကြက္မွာ ဘယ္သူမွ အိပ္မရၾကဘူး။ တကယ့္ကိုရိကၡာလိုအပ္သူေတြက ၂၀၀၆၊၂၀၀၇ မွာ ေရာက္ပါလွ်က္ မရၾကေတာ့ ဆူၾကေတာ့တာေပါ့။ မနက္မွာလူစု၊ လက္မွတ္ထိုးျပီး ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးျဖဳတ္ခ်ေရးလွဳပ္ရွားၾကတယ္။ အရွိန္တက္ေနတုန္းမွာဘဲ ယူအင္အိပ္စီအာက စာရင္းလာေကာက္ေရာ ျငိမ္သြားတယ္ေလ။ ငါကေတာ့ စခန္းအႏွံ႕ေလ်ာက္သြားတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ၁၀ေပ၊၁၅ေပ အခန္းက်ဥ္းေလးေစ်းႏွဳန္းက ေဒၚလာ၂၀၀ အနည္းဆံုးရွိတယ္။ ၄ေယာက္ေလာက္ျဖန္႔ အိပ္လို႕ရတယ္ေလ။

ဒီလိုေလွ်ာက္သြားရင္း ေတြ႕ရတာေတြကေတာ့ အစံုပါဘဲ။ အံၾသစရာေကာင္းတာကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းမွာ ေက်ာက္ေရာင္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို ေတြ႕လိုက္ရတာဘဲ။ အိမ္အလည္ ေခၚလို႕လိုက္သြားေတာ့ အိမ္ၾကီးအိမ္ေကာင္းနဲ႔ ရပ္ကြက္ကို္ အင္ဂ်င္စက္နဲ႕မီးေပးတာ၊ ဗီစီဒီေခြဆိုင္ ဖြင့္တာ စတဲ့စီးပြားေရးေတြလုပ္ရင္း အေမရိကန္သြားဖို႕ ၂၀၀ရ ကတည္းကေစာင့္ေနတယ္ ဒုကၡသည္။ ေန႕လည္တည္းတဲ့ အိမ္ေရွ့မွာ ေန႕လည္စာစားျပီး ေနပူစာလွဳံေနတုန္း စားစရာမရွိ လို႕ အေႏြးထည္လိုက္ေရာင္းေနတဲ့ ဒုကၡသည္။ တယ္လီဖုန္းဆက္ဖို႕ ပုဂၢလိကဖုန္းရုံေလးထဲေရာက္ ေတာ့ တတိယႏိုင္ငံေရာက္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားဆီကိုေငြမွာေနတဲ့ ဒုကၡသည္။ ကရင္ရြ႕ာထဲေရာက္ေတာ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေပါင္းမ်ားစြာေတြ႕လိုက္ရျပီ။ ရာသီဥတုကေတာ့ဒီရက္ပိုင္း အတြင္း အရမ္းဆိုးတယ္။ ႏွစ္ရက္ဆက္တိုက္ ႏွင္းမိုးေတြရြာေနတယ္။ ေရခ်ိဳးဖို႕ေတာင္မလြယ္ဘူး။ ဒီအျပင္ အံၾသစရာတိုက္ဆိုင္မႈကေတာ့ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ည ပါဘဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉ ႏွစ္က ငါအိႏၵိယဘက္ကို ေတာခိုတုန္းက မဟာျမိဳင္ေတာထဲမွာ ညအိပ္ခဲ့ရတာကို ျပန္သတိရလိုက္ျပီး တိုက္ဆိုင္ဆိုင္မႈကိုစဥ္းစားျပီး ေတာ္ေတာ္နဲ႕ အိပ္မေပ်ာ္ခဲ့ဘူး။ ငါေနတဲ့ ရပ္ကြက္က စခန္းကအေခၚ ၁၆ရပ္ကြက္၊ယူအင္ရပ္ကြက္၊ NGO ေတြသတ္မွတ္ျပီးေခၚတာက Zone A/Section 8 ေပါ့။ ျမန္မာအမ်ားစုေနတဲ့ ရက္ကြက္ေပမယ့္ လူမ်ိဳးစံုေတာ့ ရွိတယ္။ ကခ်င္၊ခ်င္း၊မြန္၊ေဂၚရခါး(Nepalse) အစံုစံုပါဘဲ။ လက္ရွိလူဦးေရစာရင္းကေတာ့ ၁၄၀၀ရွိတယ္။ တစခန္းလံုးရဲ႕လူဦးေရကေတာ့၃၅၀၀၀ ေလာက္ရွိလိမ့္မယ္။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာဘဲ ငါတို႕ေနတဲ့ရပ္ကြက္ကေတာ့ ျပသနာစံုျဖစ္ေနတဲ့ ရပ္ကြက္ပဲ။ တေန႕တမ်ိဳးမရုိးရေအာင္ပါဘဲ။ ျပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ရိကၡာအတြက္ ဓါတ္ပံုရုိက္တာ မရုိက္လိုက္ရသူေတြကလည္း မေက်မနပ္ျဖစ္ျပီး ဒုရပ္ကြက္လံုျခဳံေရးမႈး ၀ိုင္းလက္မွတ္ထိုးျဖဳတ္ခ်သည္အထိျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီလူက ေငြေပးတဲ့ လူေတာ့ပါေအာင္ ထည့္ေပးလို႔။ ေနာက္ဆက္တြဲဂယက္ကေတာ့ တကယ္ကို ၾကီးၾကီးမားမားပါဘဲ။

ျမန္မာျပည္ထဲကလူငယ္ ၃ ေယာက္ကို တေယာက္ သိန္း၆၀ စီနဲ႔ အေမရိကကို ၆လေလာက္အတြင္း ထြက္ရမယ္ဆိုျပီး အခေၾကးေငြယူေနတဲ့ လူေမွာင္ဂိုဏ္း အမႈေပၚလာခဲ့တယ္။ ေငြေပးျပီး၀င္တဲ့ သူေတြက စခန္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာ္မတီ၊ ယူအင္ကို တိုင္လိုက္ေတာ့ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္း ေပၚလာတယ္။ အဲဒီလူကေနဆင့္ ပါ၀င္ပါတ္သက္ သူေတြတတမ္းၾကီး ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီလူရဲ႕ ေနာက္မႈကေတာ့ သူမွာမယားၾကီး နဲ႔ ကေလးရွိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့၂လေလာက္က ေကာင္မိန္းေလးတေယာက္ကို အေမရိကသြားရမယ္ဆို ျပီး သိမ္းပိုက္လိုက္တဲ့အမႈပါ ဆက္ေပၚလာခဲ့တယ္။ ကာယမိန္းကေလးက ျဖားေယာင္းေသြး ေဆာင္မႈနဲ႔ တရားစြဲ၊ ပတာက သူေငြယူျပီး သြင္းလာခဲ့တဲ့ သူေတြကိုေသနတ္တု(ကစားစရာ)ျပျပီး ျခိမ္းေျခာက္မႈ ေရာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ လမ္းခရီးသြားလာေရး ကေတာ့ အေတာ္ကိုၾကပ္သြား ျပီ။ ဘန္ေကာက္၊စကၤာပူ၊ ဂ်ပန္ကေန ဒုကၡသည္ စခန္းထဲ ၀င္ၾကျပီး အေမရိကားထြက္ေရးၾကိဳးပမ္းၾက တာေတြကလည္းရွိေသးတယ္။ လူေမွာင္ခိုကူးေတြရဲ႕ လူမဆန္ပံုကေတာ့ ေျပာျပရင္ယံုႏိုင္စရာမရွိ ဘူး။ စခန္းထဲေရာက္ လူစာရင္းသြင္းျပီးရင္ ဘာဆိုဘာမွ ေဆာင္ရြက္ေပျခင္းမရွိေတာ့ဘူး။ စကၤာပူကေန USD 1500နဲ႕ အေမရိကားကို ၂လအတြင္း ထြက္ရမယ္ဆိုျပီး ေရာက္လာခဲ့တဲ့ လင္မယားဆို ၂ႏွစ္ရွိသြားျပီ။ ေနာက္ဆံုးစား၀တ္ေနေရးအတြက္ ေတာထဲမွာ၀ါးခုတ္၊ သစ္ထမ္း အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ ျပီးစား၀တ္ေနေရး ေျဖရွင္းေနရတယ္။

၀ါးခုတ္၊သစ္ခုတ္အလုပ္က အသက္စြန္႕ျပီး လုပ္ရတာေလ။ ထိုင္းသစ္ေတာအဖြဲ႕နဲ႕ ေတြ႕လို႕ကေတာ့ ေထာင္က်မလား၊ ထြက္ေျပးလို႕အျပစ္ခံရမလားတခုခုေတာ့အေသ အခ်ာဘဲ။ ငါေရာက္ျပီးတပါတ္ေလာက္မွာဘဲ ေသနတ္သံေတြၾကားရေတာ့ ဘာျဖစ္တာလဲအိမ္ရွင္ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ သစ္၀ါးခိုးခုတ္ သူေတြကို ထိုင္းသစ္ေတာကလိုက္ပစ္တာတဲ့။ အဲဒီအေျခအေနဆိုးေတြ ရင္ဆိုင္ျပီး ေန႕စဥ္ဘာထူးလဲ ဆိုတဲ့သတင္းကို နားစြန္႕ရင္း ဒုကၡသည္စခန္းက ထြက္ခြာခြင့္ေန႔ ကို ေမ်ာ္လင့္ ေနၾကရတယ္။ ေကာလဟာလ သတင္းေတြကလည္း ေန႕စဥ္ၾကားေနရတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေမြးျပီး ၾကီးျပင္းလာၾကတယ့္ ကေလးေတြ ကစားၾကတာကိုစိတ္၀င္စားၾကည့္ မိေတာ့ အေမရိက၊ ၾသစေၾတလ်၊ ကေနဒါ၊ ေနာ္ေ၀း သြားတမ္းကစားၾကတယ္ေလ။ ကေလးတေယာက္ကဘယ္လိုကစားသလဲ ဆိုရင္ အေမရိကန္ ရီဂ်က္စ္ ျဖစ္လို႔ ၾသစေၾတလ် သြားေတာ့ မယ္တ႔ဲေလ။ သူၾကားေနရတာေတြနဲ႕ ကစားၾကတာေလ။

Sushi နဲ. ဆိုင္ေသာ စကားလုံးမ်ား

Sushi နဲ.ဆုိင္ေသာ စကားလုံးမ်ား
Abura Bouzu (ah-boo-rah boh-zoo) or Abura Sokomutsu (ah-boo-rah soh-koh-moo-tsoo) - This is Escolar (Oilfish) and sometimes called Shiro Maguro, although it is not tuna and should not be confused with that fish. Bright white in color and quite fatty, this fish is not always easy to find. Due to the high levels of fatty esters, this particular fish may cause digestive issues with some individuals, and for that reason has been prohibited in Japan since the 1970's. If your body can tolerate it, the creamy texture and clean taste can be quite appealing.
(ah-boo-rah-ah-geh) - Fried tofu pouches usually prepared by cooking in sweet cooking sake, shoyu, and dashi. Used in various dishes, in Miso Shiru and for Inari Zushi.

Aemono (ah-eh-moh-noh) - Vegetables (sometimes meats) mixed with a dressing or sauce.
Agari (ah-gah-ree) - A Japanese sushi-bar term for green tea.

Agemono (ah-geh-moh-noh) - Fried foods -- either deep-fat fried or pan-fried.
Ahi (aaa-hee) - Yellowfin Tuna.
Aji (ah-jee) - Horse mackerel, Jack Mackerel (less fishy tasting than Spanish mackerel). Purportedly this is not actually a mackerel, but member of the Jack family. It is small - about 6" in length - and they fillet it and serve marinated in vinegar.

Aji-no-moto (ah-jee-no-moh-toh) - Monosodium glutamate (MSG).
Aka miso (ah-ka-mee-soh) - Red soy bean paste.
Akagai (ah-ka-gah-ee) - Pepitona clam, red in colour, not always available.


Buri Toro (boo-ree toh-roh) - Fatty Yellowtail. The belly strip of the yellowtail. Incredibly rich with a nice buttery flavour.
Butaniku (boo-ta-nee-koo) - Pork. Buta means pig.

Ama Ebi (ah-mah-eh-bee) - Sweet Shrimp, Red Prawns. Always served raw on nigirizushi. Sometimes served with the deep-fried shells of the shrimp. Eat the shells like you would crayfish.
An (ahn) - Sweetened puree of cooked red beans. Also called Anko. Not to be confused with Monkfish.
Anago (ah-nah-goh) - Salt water eel (a type of conger eel) pre-cooked (boiled) and then grilled before serving, less rich than unagi (fresh water eel).
Ankimo (ahn-kee-moh) - Monkfish liver, usually served cold after being steamed or poached in sake.

Anko (ahn-koh) - Monkfish.
Aoyagi (ah-oh-yah-gee) - Round clam. Also called Hen Clam.sur
Awabi (ah-wah-bee) - abalone.
Ayu (ah-yoo) - Sweetfish. A small member of the trout family indigenous to Japan, usually grilled.
Azuki (ah-zoo-kee) - Small red beans used to make an. Azuki connotes uncooked form.
Beni shoga (beh-nee shoh-gah)- Red pickled ginger. Used for Inari Zushi, Futomaki, and Chirashizushi, but not for Nigirizushi.
Bonito (bo-nee-toh) - See Katsuo (kah-tsoo-oh).
Buri (boo-ree) - Yellowtail. Hamachi refers to the young yellowtail and Buri are the older ones.
Buri Toro (boo-ree toh-roh) - Fatty Yellowtail. The belly strip of the yellowtail. Incredibly rich with a nice buttery flavour.
Butaniku (boo-ta-nee-koo) - Pork. Buta means pig.
California Roll - A California roll is an american style maki (roll) created in California for the American palate. It usually consists of kamaboko (imitation crab meat) and avocado, sometimes including cucumber.
Chikuwa (chee-koo-wah) - Browned fish cake with a hole running through its length.
Chirashi-zushi (chee-ra-shee-zoo-shee) - translates as "scattered sushi", a bowl or box of sushi rice topped with a variety of sashimi.
Chutoro (choo-toh-roh) - The belly area of the tuna along the side of the fish between the Akami and the Otoro. Often preferred because it is fatty but not as fatty as Otoro.
Daikon (Dah-ee-kohn) - giant white radish, usually served grated as garnish for sashimi.
Dashi (dah-shee) - Basic soup and cooking stock usually made from, or from a combination of Iriko (dried Anchovies), Konbu (type of Kelp) and Katsuobushi (dried bonito flakes). However any form of stock can be called “dashi”.
Donburi –(dohn-boo-ree) - A large bowl for noodle and rice dishes. Also refers specifically to a rice dish served in such a large bowl with with the main items placed on top of the rice, Examples include Tendon (Tenpura Donburi) and Unadon (Unagi Donburi).
Ebi (eh-bee) - Shrimp. Not the same as Sweet Shrimp, as Ebi is cooked, while Ami Ebi is served in raw form.
Edamame (eh-dah-mah-meh) - Young green soybeans served steamed and salted and usually still in the pod.
Fugu (foo-goo) - Fugu is puffer fish which is a delicacy, though its innards and blood contain extremely poisonous tetrodotoxin. In Japan only licensed fugu chefs are allowed to prepare fugu or puffer fish.
Fuki (foo-kee) - Fuki is a Japanese butterbur plant which contains a bitter substance called "fukinon" (a kind of ketone compound), but upon blanching fukinon is easily washed out from its petioles (edible parts) and is prepared for an excellent Japanese vegetable dish.
Futo-Maki (foo-toh-mah-kee) - Big, oversized rolls.
Gari (gah-ree) - Pickled ginger (the pink or off-white stuff) that comes along with Sushi.
Gobo (goh-boh) - Long, slender burdock root.
Gohan (goh-hahn) - Plain boiled rice.
Goma (goh-mah) - Sesame seeds.
Gunkan-maki (goon-kahn-mah-kee) - Battleship roll. This is where the maki is rolled to form a container for the liquid or soft neta. Used for oysters, uni, quail eggs, ikura, tobiko, etc...
Gyoza (gi-yoh-zah) - A filled wanton dumpling that has been either fried or boiled. Shumai (shoo-mai) (another type) is always steamed
Ha-Gatsuo (ha gat-soo-oh) - Skipjack tuna. This meat is similar to bonito but is a lighter, pinker product.
Hamachi (hah-mah-chee) - Young Yellowtail tuna, or amberjack, worth asking for if not on menu.
Hamaguri (hah-mah-goo-ree) - Hard shell Clam. Includes American littlenecks and cherrystones.
Hamo (hah-moh) - Pike Conger Eel. Indigenous to Japan.
Hanakatsuo (hah-nah-kah-tsoo-oh) - Dried bonito fish, shaved or flaked. Usually sold in a bag. Also called Katsuobushi (bonito flakes).
Harusame (hah-roo-sah-meh) - Thin, transparent bean gelatin noodles.
Hashi (hah-shee) - Chopsticks. Also called O-Hashi.
Hatahata (hah-tah-hah-tah) - Sandfish. Indigenous to Northern Japan.
Hijiki (hee-jee-kee) - Black seaweed in tiny threads.
Hirame (hee-rah-meh) - Generally speaking this name is used for many types of flat fish, specifically fluke or summer flounder. The name for winter flounder is really "karei" (kah-ray), but often restaurants do not discriminate between fluke or summer flounder when one asks for hirame. Some restaurants call halibut "hirame," however the actual Japanese word for halibut is "ohyo" (oh-yoh).
Hikari-mono (hee-kah-ree-mo-no) - A comprehensive term for all the shiny fish. However usually refers to the shiny oily fish, such as Aji, Iwashi, Sanma, Kohada.
Himo (hee-moh) - The fringe around the outer part of any clam.
Hocho (hoh-choh) - General Japanese term for cooking knives. Can be classified as Traditional Japanese style (Wa-bocho) or Western style (yo-bocho)
Hokkigai (hohk-kee-gah-ee) - Surf Clam (also called Hokkyokugai). Sort of a thorn-shaped piece, with red coloring on one side.
Hotate-Gai (hoh-tah-teh-gah-ee) - [see an image] - Scallops.
Ika (ee-kah) - Squid. As sushi or sashimi the body is eaten raw and the tentacles are usually served parboiled then grilled or toasted.
Inada (ee-nah-dah) - Very young yellowtail.
Inari-Zushi (ee-nah-ree-zoo-shee) - [see an image] - Aburage stuffed with sushi rice.
Kaibashira (kah-ee-bah-shee-rah) - large scallops, actually giant clam adductor muscle, though often scallops are served, much like cooked scallops but more tender and sweeter. Kobashiri are small scallops and like kaibashira may or may not come from scallops or other bivalves.
Kajiki (kah-jee-kee) - Billfish including Swordfish and Marlins. Swordfish specifically is called Me-Kajiki or Kajiki-Maguro.
Kaki (kah-kee) - Oysters.
Kamaboko (kah-mah-boh-ko) - Imitation crab meat (also called surimi) usually made from pollack. Generally used in California rolls and other maki, it's not the same thing as "soft shell crab."
Kanpachi (kahn-pa-chi) - Greater Amberjack. This is similar to hamachi, but this is actually a different fish (and is not Yellowtail or the Japanese Amberjack).
Kampyo (kahn-piyoh) - Dried gourd. Unprepared is a light tan color. Prepared it’s a translucent brown. It comes in long strips, shaped like fettuccine.
Kani (kah-nee) - Crab meat. The real stuff. Always served cooked, much better if cooked fresh but usually cooked and then frozen.
Karasu Garei (kah-rah-soo gah-ray) - Literally translated this means "cow flounder" and is the term for Atlantic halibut.
Karei (kah-reh-ee) - Winter flounder.
Katsuo (kah-tsoo-oh) - Bonito. It is usually found in sushi bars on the West Coast because it lives in the Pacific Ocean, and doesn't freeze very well. Sometimes confused with Skipjack Tuna, which is incorrect as Skipjack Tuna is called "ha-gatsuo."
Katsuobushi (kah-tsoo-oh boo-shi) - Bonito flakes. Smoked and dried blocks of skipjack tuna (katsuo) that are shaved and uses usually to make dashi, or stock.
Kohada (koh-hah-dah) - Japanese shad (or young punctatus, it's Latin species name). Kohada is the name when marinated and used as sushi neta. Prior to this the fish is called Konoshiro (ko-no-shee-roh).
Kuro goma (koo-roh-goh-mah) - Black sesame seeds.
Maguro (mah-goo-roh) - [see an image] - Tuna, which is sold as different cuts for the consumer, listed below in order of increasing fattiness:
Akami (ah-kah-me) - the leaner flesh from the sides of the fish. If you ask for 'maguro' at a restaurant you will get this cut.
Chutoro (choo-toh-roh) - The belly area of the tuna along the side of the fish between the Akami and the Otoro. Often preferred because it is fatty but not as fatty as Otoro.
Otoro (oh-toh-roh) - The fattiest portion of the tuna, found on the underside of the fish.
Toro (toh-roh) is the generic term for the fatty part of the tuna (either chutoro or otoro) versus the 'akami' portion of the cut.
Makisu (mah-kee-soo) - Mat made of bamboo strips to create make-zushi.
Maki-zushi (mah-kee-zoo-shee) - The rice and seaweed rolls with fish and/or vegetables. Most maki places the nori on the outside, but some, like the California and rainbow rolls, place the rice on the outside.
Matoudai (mah-toh-dai) - John Dory.
Mirin (mee-rin) - Sweet rice wine for cooking.
Mirugai (mee-roo-ghai) - Geoduck or horseneck clam, slightly crunchy and sweet.
Miso (mee-soh) - Soy bean paste.
Moyashi (moh-yah-shee) - Bean sprouts.
Murasaki (moo-rah-sah-kee) - meaning “purple” an old “sushi term” for Shoyu.
Namako (nah-mah-koh) - Sea cucumber. This is much harder to find in North America than in Japan. As a variation, the pickled/cured entrails, konowata (koh-noh-wah-tah), can be found for the more adventurous diners. The liver, anago no kimo (ah-nah-goh noh kee-moh) is served standalone as well.
Nasu (nah-soo) - Eggplant. Also called Nasubi.
Natto (naht-toh) - Fermented soy beans. (Not just for breakfast anymore) Very strong smell and taste, also slimy. Most people don't like it. Order it once, if for no other reason that to see the confused look of the chef.
Negi (neh-gee) - Green Onion. Scallion. Round onion is called Tama-negi.
Negi (neh-gee) - Green Onion. Scallion. Round onion is called Tama-negi.
Neta (neh-tah) - The piece of fish that is placed on top of the sushi rice for nigiri.
Nigiri-zushi (nee-ghee-ree-zoo-shee) - The little fingers of rice topped with wasabi and a filet of raw or cooked fish or shellfish. Generally the most common form of sushi you will see outside of Japan..
Nori (noh-ree) - Sheets of dried seaweed used in maki.
Odori ebi (oh-doh-ree-eh-bee) - ('Dancing shrimp')- large prawns served still alive.
Oshibori (oh-shee-boh-ree) - The wet towel one cleans one's hands with before the meal.
Ocha (oh-chah) - Tea.
Ohyo (oh-hyoh) - Pacific halibut, sometimes incorrectly labeled "dohyo." Atlantic halibut is called Karasu Garei.
Ono (oh-noh) - Wahoo. As much fun to catch as to eat, ono (Hawaiian for 'delicious') has a very white flesh with a delicate consistency, similar to a white hamachi (yellowtail).
Oshibako (oh-shee-bah-koh) - Used for pressing the sushi to make Oshi-zushi.
Oshi-zushi (oh-shww-zoo-shee) - Sushi made from rice pressed in a box or mold.
Ponzu (pohn-zoo) - Sauce made with soy sauce, dashi and Japanese citron, such as Yuzu or Sudachi.
Ramen (rah-mehn) - 'Instant' noodles, created by extrusion and often bought in packets for easy preparation. Chinese style noodles served in broth in a bowl. Traditional Japanese “fast food.” Instant ramen invented in the 1960s and now found worldwide. Today Cup-Ramen which is even easier to make is popular worldwide.

Roe - Fish eggs. Generally, flying fish, smelt, and salmon roe are available in all sushi restaurants. "Roe" is a generic name. The roes are:
Ikura (ee-koo-rah) - salmon roe. (FYI, Ikura means ‘How much?’ in Japanese) The word Ikura is shared with the Russian word “Ikra” meaning salmon roe.
Kazunoko (kah-zoo-noh-koh) - herring roe, usually served marinated in sake, broth, and soy sauce, sometimes served raw, kazunoko konbu.
Tobiko (toh-bee-koh) - flying-fish roe, red and crunchy, often served as part of maki-zushi but also as nigiri-zushi commonly with quail egg yolk (uzura no tamago) on top uncooked.
Masago (mah-sah-goh) - capelin (smelt) roe, very similar to tobiko but slightly more orange in colour, not as common as tobiko in North America (though often caught here). Capelin, shishamo, is also served grilled (after being lightly salted) whole with the roe in it as an appetizer.
Uni (oo-nee) - [see an image] - sea urchin (see below)
Saba (sah-bah) - mackerel, almost always served after being salted and marinated for a period ranging from a couple of hours to a few days, so really cooked. In this form it is called Shime-Saba (shee-meh-sah-bah). Raw mackerel (nama-saba) is sometimes served but it must be extremely fresh as it goes off quickly.
Sake (sah-keh) - Rice wine. Pronounced 'sah-keh' not “sah-key.” Served both hot and cold depending on the brand type. Some people love it, some people hate it.
Sake (sah-keh) - [see an image] - Salmon. To avoid confusion, some people say Sha-ke.
Sashimi (sah-shee-mee) - Raw fish fillets sans the sushi rice.
Sansho (sahn-shoh) - Japanese pepper. A must with most Unagi dishes.
Sazae (sah-zah-eh) - Type of conch, not found in the US.
Shari (shah-ree) - Sushi Meshi (sushi rice). A sushi bar term.
Shiokara (shee-oh-kah-rah) - A dish made of the pickled and salted internal organs of various aquatic creatures. It comes in many form such as 'Ika no Shiokara' (squid shiokara), shrimp, or fish.
Shirako (shee-rah-koh) - The milt sac of the male codfish.
Shirataki (shee-rah-tah-kee) - Translucent rubbery noodles.
Shiro goma (shee-roh-goh-mah) - White sesame seeds.
Shiro maguro ('White Tuna') (shee-roh mah-goo-roh) - Sometimes called 'Bincho Maguro' or 'Bin-Naga Maguro.' This is often either Escolar or white albacore tuna. It doesn't handle as well and can change color (though doesn't change in taste or quality) so it is not as common as other tunas. It will usually not be on the menu, and if available, must be asked for (or listed as a 'special'). It is not unusual to find Escolar (oilfish) labeled as shiro maguro, however in quantity, this particular fish can have a laxative effect on some people. Recently, Black Marlin is also being served as 'white tuna.'
Shiro miso (shee-roh-mee-soh) - White soy bean paste.
Shiromi (shee-roh-mee) - This is the general term for any white fish, and if one asks for shiromi the itamae will serve whatever white fish may be in season at the time.
Shiso (shee-soh) - The leaf of the Perilla plant. Used frequently with in makizushi and with sashimi. The sushi term is actually Ooba (oh-bah).
Shitake (shee-tah-keh) - A type of Japanese mushroom, usually available dried.
Shoga (shoh-gah) - Ginger root. Usually grated.
Shiro maguro ('White Tuna') (shee-roh mah-goo-roh) - Sometimes called 'Bincho Maguro' or 'Bin-Naga Maguro.' This is often either Escolar or white albacore tuna. It doesn't handle as well and can change color (though doesn't change in taste or quality) so it is not as common as other tunas. It will usually not be on the menu, and if available, must be asked for (or listed as a 'special'). It is not unusual to find Escolar (oilfish) labeled as shiro maguro, however in quantity, this particular fish can have a laxative effect on some people. Recently, Black Marlin is also being served as 'white tuna.'
Shiro miso (shee-roh-mee-soh) - White soy bean paste.
Shiromi (shee-roh-mee) - This is the general term for any white fish, and if one asks for shiromi the itamae will serve whatever white fish may be in season at the time.
Shiso (shee-soh) - The leaf of the Perilla plant. Used frequently with in makizushi and with sashimi. The sushi term is actually Ooba (oh-bah).
Shitake (shee-tah-keh) - A type of Japanese mushroom, usually available dried.
Shoga (shoh-gah) - Ginger root. Usually grated.
Shoyu (shoh-yoo) - Japanese soy sauce.
Soba (soh-bah) - Buckwheat noodles.
Somen (soh-mehn) - White, threadlike wheat noodles.
Spam - yes SPAM, a sushi you can get in Hawaii (maybe Japan too), an acquired taste, perhaps.
Su (soo) - Rice vinegar.
Suimono (soo-ee-moh-noh) - Clear soup.
Surimi (soo-ree-mee) - Imitation crab meat (also called kamaboko (kah-mah-boh-koh)) usually made from pollack. Generally used in California rolls and other maki, it's not the same thing as "soft shell crab." Although “surimi” is used outside of Japan, most Japanese people use the term Kani-Kama, short for Kani-Kamaboko.
Sushi - (soo-shee)- Technically refers to the sweetened, seasoned rice. The fish is sashimi. Wrap the two together in portions and sell it as sushi, and the name still refers to the rice, not the fish. Sushi is the term for the special rice but it is modified, in Japanese, to zushi when coupled with modifiers that describe the different styles of this most popular dish. In Japan when one says “sushi” they are referring to the whole package, the sushi rice plus the neta. And this holds true for all kinds of sushi. When one wants to say “sushi rice” they say “sushi-meshi.” Also, in Japan when someone suggests going out for sushi, they are referring specifically to nigirizushi.
Suzuki (soo-zoo-kee) - [see an image] - sea bass (of one species or another, often quite different).
Tai (tah-ee) - porgy or red snapper (substitutes, though good), real, Japanese, tai is also sometimes available.
Tairagi (tah-ee-rah-gah-ee) - The razor shell clam.
Tako (tah-koh) - Octopus, cooked.
Tarabagani (tah-rah-bah-gah-ni) - King Crab (the real thing, as opposed to kanikama, which is the fake crab leg made from surimi).
Tamago yaki (tah-mah-goh-yah-kee) - egg omelet, sweet and, hopefully light, a good test of a new sushi restaurant, if its overcooked and chewy, go somewhere else. In Japan it is the trademark of each chef. Often potential customers in Japan will ask for a taste of the Tamago in order to judge the chef's proficiency.
Tataki (tah-tah-kee) - Tataki is a Japanese term which may mean seared on the outside only (as in Katsuo) or chopped up and served in its raw form (as in Aji).
Temaki-zushi (the-mah-kee-zoo-shee) - Hand rolled cones of sushi rice, fish and vegetables wrapped in seaweed. Very similar to maki.
Tempura (tem-poo-rah) - Seafood or vegetables dipped in batter and deep fried.
Tofu (toh-foo) - Soybean curd.
Tori (toh-ree) - Chicken.
Torigai (toh-ree-gah-ee) - Japanese cockle, black and white shell fish, better fresh but usually frozen (and chewier as a result).
Toro (toh-roh) - Fatty Tuna. There are several different types of tuna you can order in a sushi restaurant. It comes in many different grades which are from best to, well, not worst, o-toro, chu-toro, toro, and akami (which has no fat content).
Udon (oo-dohn) - Wide noodles made from wheat.
Unagi (oo-nah-gee) - Eel (Freshwater) - grilled, and brushed with a teriyaki-like sauce, richer than salt water eel.
Uni (oo-nee) - [see an image] - Sea Urchin. If you are lucky you won't like it, if not you have just developed an expensive habit. The most expensive (start saving now) is red in colour, the least is yellow, luckily they taste the same. Lobsters eat sea urchin as a mainstay of their diet.
Usukuchi shoyu (oo-soo-koo-chee-shoh-yoo) - Light Japanese soy sauce.
Wakame (wah-kah-meh) - Dried lobe-leaf seaweed in long, dark green strands.
Wasabi (wah-sah-bee) - Japanese 'Horseradish.' This is the small lump of green stuff that looks sort of like clay. Best done in extremely small doses. The actual rhizome is not related to American Horseradish except by name, but unfortunately, the 'wasabi' most often served is not real wasabi, but powdered and reconstituted American Horseradish with food coloring. Real wasabi is difficult to find in most restaurants, but is sometimes available upon request (and worth it, even with a surcharge, in my opinion). It is quite different in appearance (slightly more vegetal in color and obviously a ground up lump of rhizome, not powder) as well as taste. Real wasabi has a hotness that does not linger, and compliments and enhances the flavor of sushi rather well.
Yakumi (yah-koo-mee) - A generic term for condiments.

Omakase

Omakase: from the verb “makasu” which means to trust. What it means in restaurant terms is to place your trust in the chef. To serve you his best. To interpret your tastes. To create an outstanding, unique dining experience.

Lounge: “a barroom in a hotel or restaurant where cocktails are served”

Two near diametrically opposite dining concepts. What do they have in common? Blowfish Sushi Lounge.

When i’m considering places to eat sushi, I have to admit, a lounge is the last place that usually comes to mind. While i appreciate a premium drink as much as the next person, I prefer my sushi experience to be…. unadulterated. Pure. The flavours of Japanese food, and fish specifically are so fresh, I like to focus on the flavours of what i’m eating, than to have my experience, and my dollars, diluted by cocktails.

So the fact that Blowfish Sushi Lounge is my favorite place for sushi in town, and that I strictly order omakase from chef Tomo Mitsuno, is a bit of surprise to myself. I won’t hold it against you if you’re surprised as well.

Blowfish Sushi Lounge is a bit of an ill-conceived concept. High-end sushi, paired with high-end lounge. It’s unfortunate really, as the two don’t seem to mix well, and the prominent bar and fancy lounge like atmosphere hide some of the best food in Calgary. Don’t get me wrong, their cocktails are innovative and excellent - but the two just don’t seem to be a natural fit in the same space.

The menu at Blowfish is typically a bit of a fusion-take on classic sushi. Nigiri is served in pairs - one piece, served in the classic form for nigiri, albeit with a bit too much rice, and the other is a modern interpretation. Most often, the modern interpretation is specially seasoned and then seared with a blowtorch. Both forms are surprisingly good. The change in texture and flavour that the quick, high heat imparts is surprising. It brings a whole new elements to the classic nigiri. Along with the requisite “creative rolls” that the Calgary market loves so much, the menu is rounded out with a smattering of tempura, sashimi, maki, and other cooked dishes.

The reason i order omakase at Blowfish, instead of off the regular menu, is for several reasons. First off, im definitely more of a traditionalist when it comes to Japanese food. I’m definitely not a fan of the fusion rolls, prefering clean, fresh flavours. Also, typically, omakase utilizes the freshest of ingredients that the chef has on hand. Because i have had some serious quality issues with many of the popular sushi establishments in town (namely Globefish and Uptown), i prefer to trust the chef to provide me with his freshest ingredients available. I’ve had fresh Uni, some amazing chu-toro from a fresh Maguro, some nice kanpachi, and other ingredients that don’t always appear on the menu. Secondly, i get to experience some of the creativity of the chef, which is not always clearly expressed in a set menu. Chef Tomo Mitsuno is a classically well-trained Japanese chef, who has experience in a multitude of disciplines, not just sushi. In his typical omakase offering, he utilizes a combination of skills to create an enticing, unique dining experience.

Of course, the serious draw back to omakase is cost. Costing anywhere from $40 and up (i topped out at $100 in one serious glutton session), omakase is not for the budgetary faint at heart. You can definitely eat at Blowfish for less, in fact, their prices, which started off expensive, are now quite comparable to the other higher end sushi restaurants in town. My opinion though, is if you want to enjoy fresh fish, then it’s worth splurging on the freshest fish in Calgary. And Blowfish definitely has that.

In terms of what to expect, I can’t really tell you much. Each omakase experience is tailored to the individual. Knowing that my preferences are in fresher, lighter foods (other than the occasional Japanese Izakaya dish that i crave), I generally get lighter, fresher foods. For example, one meal started with a crab meat salad served on greens, with fresh fruit, citrus, and a uzu-sesame dressing with balsamic vinegar. A great way to start a meal.

The highlight of all meals at Blowfish is the nigiri. From top to bottom, wild salmon, hamachi, maguro, butterfish (escolar), and a seared farmed salmon. The fish is fresh, firm, and tasty. Each piece is topped with a complimentary condiment - many times, this is far superior to the straight up soy and wasabi condiment. My only complaint is sometimes the pieces are a touch big, and to accommodate the bigger pieces, the rice is often too large a serve. This isnt always an issue, but it can be.

Dish after dish of sushi applies for me. Tobiko, kani, seared beef, chu-toro, and ebi.

Sometimes, i get a small smattering of rolls. In this case, beef, scallop, kimchi, and prawn are the principle ingredients. He usually serves this to me after my 15th piece of nigiri, as he wants to fill me up, rather than have a sushi-gorging monster sitting in his restaurant all evening.

I’ve experienced a near infinite variety of other dishes - in fact, i’ve never had the same experience there twice. It’s been different every time. I wish i had the time and space to report on all of them, but you’ll just have to go and experience it for yourself.

Blowfish Sushi Lounge is a hard place for me to review. I find it difficult because the inherent differences between omakase and ordering ala carte can create two totally different dining experiences. I have ordered off their menu before, and it was decent, but no where near the same kind of experiences i’ve had ordering omakase. The creativity, and the freshness are what make what would otherwise be a good dining experience a great one. Chef Tomo has a good understanding of my likes and dislikes, and this helps tremendously as well. However, i have taken many friends there, and they have had amazing experiences as well. A lot of it just requires a healthy sense of adventure, and taking some responsibility for communicating your likes and dislikes.

လူကုိ စီမံခန္႔ခဲြျခင္း

ေအာင္ပိုင္စိုး

လူေတြရဲ႕ေန႔စဥ္ ဘ၀ေတြမွာ စီမံခန္႔ခြဲမႈက အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္..။ တေန႔ခ်င္း စီမံမႈေတြကေန တစ္လ၊ တစ္ႏွစ္နဲ႔ တစ္ဘ၀လုံးအတြက္ပါ စီမံခန္႔ခြဲေနရတာပါ...။ စီမံခန္႔ခြဲမႈမွာ အမ်ိဳးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ရုပ္၀ထၲဳကုိ စီမံခန္႔ခြဲၿခင္း၊ ေငြေၾကးကုိ စီမံခန္႔ခြဲၿခင္း၊ အခ်ိန္ကုိ စီမံခန္႔ခြဲျခားစတာေတြ ရွိပါတယ္။ ယေန႔မွာေတာ့ လူစြမ္းအား အရင္းျမစ္ရဲ႕ အသုံး၀င္ပုံ ပညာလုပ္သားေတြရဲ႕ အေရးပါမႈေတြ အျပင္လူဆုိတဲ့ အရင္းအႏွီး တစ္ရပ္ဆုိတဲ့ အေရးပါမႈကုိ လက္ခံလာၾကတဲ့အတြက္ လူကိုစီမံခန္႔ခြဲမႈက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ေအာင္ျမင္ေရး ေသာ့ခ်က္မ်ား ျဖစ္လာပါတယ္။

စီမံခန္႔ခြဲေတာ့မယ္ဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ပထမဆုံး စဥ္စားၾကတာက ကက္ပီတယ္ အရင္းအႏွီးကုိပါ။ ၿပီးေတာ့အခ်ိန္၊ နည္းပညာ ၊ သတင္း၊ ျပင္ပ အခ်က္အလက္ေတြ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေဆာင္ရြက္မယ့္ အမႈကိစၥအတြက္ ဆက္စပ္တည္ရွိမယ့္ အရာေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈ၊ တုံ႔ျပန္ႏုိင္စြမ္း၊ အက်ိဳးရလာဒ္ စတာေတြ တြက္ခ်က္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အမ်ားစုက စီမံကိန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အေရးၾကီးဆုံးျဖစ္တဲ့ လူကုိ စီမံခန္႔ခြဲဖုိ႔ေတာ့ ေမ့ေလ်ာ့တတ္ၾကပါတယ္ လုပ္ငန္းအတြက္ လူ(သုိ႔) လုပ္အား၊ ဥာဏ္အား လုိအပ္ခ်က္ကုိ စနစ္တက် ထည့္သြင္းၾကတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။

လုပ္ငန္းခြင္ထဲ ေရာက္လာတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကုိ သူတုိ႔ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္လိမ့္မယ္၊ သူတုိ႔တာ၀န္ သူတုိ႕ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ရင္ သူတုိ႔ အခန္းကဏၰ ျပီးဆုံးၿပီလုိ႔ ထင္မွတ္လုိက္ၾကတာဟာ လူ႔စြမ္းအား အေလအလြင့္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါတယ္ ၾကဳိတင္ သေဘာတူညီထားတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြ ျပည့္စုံရုံနဲ႔ အေကာင္းဆုံး ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမ်ာ္လင့္တတ္ၾကပါတယ္။

စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ လူအရင္းအျမစ္ကုိ ေနရာခ်တတ္မႈက ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ေသာ့ခ်က္ေတြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေကာ္ပုိရိတ္ေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းၾကီးေတြက အစ၊ အေသးစား လုပ္ငန္းေတြအထိ လူကုိ စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ ဘာသာရပ္ဟာ အေရးၾကီးတဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ စီးပြားေရး စနစ္သစ္မွာ HR မန္ေနဂ်ာေတြ မရွိတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ တုိးတက္မႈ ေႏွးေကြးတဲ့ ရလာဒ္္ေတြ ရင္ဆုိင္ၾကရမွာအမွန္ပါ။

အဲဒါေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀န္းလုံးမွာ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ဘာသာရပ္ဟာ အေရးၾကီးလာခဲ့တာပါပဲ။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ဘယ္လုိလူေတြရွိလဲ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ လူငါးမ်ဳိး ရွိတယ္လုိ႕ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။

(၁) အလုပ္အတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့လူ

လုပ္ငန္းခြင္ေပၚ အာရုံစူးစုိက္ႏုိင္ဆုံးလူပါ။ လုပ္ငန္းခြင္အတြက္ အလုပ္စြမ္းရည္ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္းက အဲဒီလူေတြဆီက လာတာပါ။ သာမန္ ၀န္ထမ္းေတြထက္ လုပ္ငန္းခြင္ကုိ ပုိအေလးထားၿပီး သာမာန္လူေတြထက္ ႏွစ္ဆ၊ သုံးဆ ပုိအလုပ္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ မိမိလုပ္ငန္းခြင္ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၿပီး အလုပ္ကုိ တန္ဖုိးထားတတ္တဲ့သူပါ။ ေငြေၾကး စကားတစ္ခြန္းမွ မေျပာပါဘူး။ ကုမၸဏီ အဖြဲ႔အစည္း အက်ဳိးကုိသာ ၾကည့္ၿပီး ကုိယ္က်ဳိး မငဲ့ကြက္တတ္သူပါ။ အဲဒီလုိလူမ်ဴိးေတြ လုပ္ငန္းခြင္တုိင္းမွာရွိတတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အလုပ္နဲ႔ ဘ၀တန္ဖုိးကုိ တည္ေဆာက္ထားၾကတဲ့သူေတြပါ။ လုပ္ငန္းအက်ပ္အတည္း ကာလမွာလည္း စိတ္ရွည္သီးခံတတ္သလုိ၊ အခက္အခဲေတြကုိလည္း ထုိးေဖာက္ ေက်ာ္လႊားႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့သူေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ လုပ္ငန္းခြင္ထဲကေန မထင္မွတ္ဘဲ ႏုတ္ထြက္တတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အထက္လူၾကီးနဲ႔ အဆင္မေျပတတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ေလာက္ အလုပ္အေၾကာင္း မတတ္သိသူေတြရဲ႕ တြန္းတုိက္မႈကုိ ခံရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ကေတြကုိ မန္ေနဂ်ာေတြက သတိျပဳရပါမယ္။ သူတုိ႔ကုိ အသိအမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္သလုိ သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေကာင္းမြန္တဲ့ အခါတုိင္း အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ဂုဏ္ၿပဳေပးရပါမယ္။ အဲဒါဟာ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ အသုံး၀င္သူေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေလ့အထကုိ တျခားသူေတြဆီကုိပါ သိျမင္ႏုိင္ေစၿပီး၊ စိိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရ ေကာင္းမြန္တဲ့ လႈံ႔ေဆာ္မႈကုိ ရပါမယ္။ လုပ္သားေကာင္းေတြလည္း ၿပဳိင္ဘက္ ကုမၸဏီေတြဆီကုိ ေရာက္ရွိမသြားေအာင္ ကာကြယ္ၿပီးသားလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္...။

(၂) လစာအတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့လူ

အလုပ္တစ္ခုလုပ္မယ္ဆုိရင္ လူတခ်ဳိ႕က လစာဘယ္ေလာက္ရမွာလဲ၊ အၾကံအဖန္ရွိလား၊ ေဘးေပါက္က ဘယ္ေလာက္၀င္မွာလည္း အဲဒီစကားလုံးေတြအရင္ေမးတတ္ၾကတယ္။ အဲဒီလူမ်ဳိးေတြဟာ လုပ္ငန္းခြင္ကုိ ၀ါသနာအရ ပညာအရ စိတ္မ၀င္စားတတ္ၾကပါဘူး။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုအေပၚမွာ ခိုင္ၿမဲေအာင္မပံ့ပိုးတတ္ပါဘူး။ သူတို႔အဓိကထားတာက သူတို႔ရဲ႔ လစာ၀င္ေငြပါ။ သူတို႔ ၀င္ေငြေလ်ာ့က်တာနဲ႔တင္ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းကို ၿငိဳျငင္တတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကုပၼဏီကေနၿပီး အျပင္လုပ္ငန္းေတြကို သြားရည္ယိုတတ္ပါတယ္။ ဘယ္ကုမၸဏီမွာ ဘယ္ေလာက္ရတယ္ ဘယ္အလုပ္မွာ ဘယ္လိုအခြင့္အေရးမ်ဳိး ရတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းမွားေတြကို မိမိအဖြဲ႔အစည္းမွာ ေျပာဆိုလႈံ႔ေဆာ္တတ္ပါ တယ္။ အဲဒီလိုလူမ်ဳိးေတြကို တာ၀န္ေပးလိုက္ရင္ အေလအလြင့္အဖိိတ္အစင္မ်ားတယ္။ သူတို႔လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွားလို႔ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာရင္လည္း တျခားသူအေပၚမွာ အျပစ္လႊဲခ် တတ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္က အခြင့္အေရးေတြကိုလည္း အျပည့္အ၀ယူပါတယ္။ အဲဒီလိုလူမ်ဳိးေတြကို ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ အေရးပါတဲ့ေနရာကေန ေရႊ႔ေျပာင္းထားဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီလူစားမ်ဳိးေတြက အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းကို လိုေလေသးမရွိေအာင္ ျပည့္စံုတဲ့ေထာက္ခံခ်က္ေတြနဲ႔ ၀င္ေရာက္လာတတ္ပါတယ္။ အရာရာကို သိျမင္ႏွံ႔စပ္သူ၊ အေရးပါတဲ့သူပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ေရာက္လာတတ္ပါတယ္။ လစာနဲ႔၀င္ေငြအတြက္ဆို ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ကို ၿပိဳင္ဘက္ေတြဆီ ေရာင္းစားတတ္ပါတယ္။ အဲဒီ လူစားမ်ဳိးကို ကုမၸဏီဦးေဆာင္သူေတြက အယံုအၾကည္ မလြန္ကဲဖို႔ လိုပါတယ္။

(၃) လစာေရာ အလုပ္အတြက္ပါ လုပ္တဲ့လူ

အလယ္ အလတ္တန္းစားလူမ်ဳိးပါ။ သူတို႔ကို ေပးထားတဲ့လစာနဲ႔ သူတို႔ခိုင္းတဲ့အလုပ္ မွ်တမႈကို လိုလားတဲ့သူပါ။ အလုပ္ကိုလည္း ပံုမွန္ တာ၀န္ေက်လုပ္မယ္။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းကလည္း ကတိက၀တ္ကိုေက်ေအာင္ ဆပ္ရပါမယ္။ အဲဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ အလုပ္ထဲမွာ မေက်နပ္မႈေတြကို ေျဗာင္က်က်တိုက္ခိုက္တတ္ပါတယ္။ သူတို႔က မိမိလုပ္ငန္းရဲ႔ ျပင္ပ အျခင္းအရာေတြကို စိတ္မ၀င္စားသလို၊ ကုမၸဏီ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ စီးပြားေရးရည္မွန္းခ်က္ဟာ သူတို႔နဲ႔လံုးလံုး မပတ္သက္သလို ေနတတ္ၿပီး၊ သူတို႔အလုပ္နဲ႔ လစာအေပၚမွာပဲ စိတ္၀င္စားပါတယ္။
အဲဒီလူမ်ဳိးေတြဆီက သာမန္ထက္ပိုကဲတဲ့ အလုပ္စြမ္းရည္ထြက္လာေအာင္ လုပ္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လုပ္အားကိုယံုၾကည္စြာ သံုးစြဲလို႔ရပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္အေပၚမွာ အၾကြင္းမဲ့သစၥာမထားသလို ေထာက္ထားငဲ့ညႇာမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔က ေပးတဲ့လစာအေပၚ မူတည္ၿပီး အလုပ္လုပ္တဲ့လူ စက္႐ုပ္ပါ။ သူတို႔ကို လစာေပးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ရင္ေတာ့ သူတို႔က အလုပ္လုပ္ခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ျပပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔က အလုပ္ရဲ႔စိန္ေခၚမႈကို မႀကိဳက္ပါဘူး။ သမား႐ိုးက် လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ေတြကိုပဲ လုပ္ခ်င္ၾကတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္က သူတို႔ရဲ႔ အားလပ္ခ်ိန္ကို ဖဲ့ယူခဲ့မိရင္ေတာင္ အျပင္းအထန္ စိတ္ဆိုးတတ္သူေတြပါ။ အလုပ္ကို အလုပ္ခ်ိန္ထဲမွာပဲလုပ္ရမယ္လို႔ အ႐ိုးစြဲေနတတ္သူေတြပါ။ အဲဒီလူေတြကို အလုပ္ရဲ႔အခက္အခဲေတြေျဖရွင္းရတဲ့ ေနရာမ်ဳိး၊ ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြခ်ရတဲ့ ေနရာမ်ဳိးေတြမွာ ထားမိရင္ အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္ေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ သူတို႔က လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ လုပ္သက္ၾကာရွည္တတ္ေပမယ့္ အေရးပါတဲ့ေနရာကို ေရာက္မလာတတ္ပါဘူး။

(၄) ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးတဲ့လူ

ဒီလူစားမ်ဳိးက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔အေရးပါတဲ့ ေနရာေတြကို ထိုးေဖာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ သူတို႔က အလုပ္ရဲ႕ စိန္ေခၚမႈကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၿပီး တိုးတက္မႈကို လိုလားသူေတြပါ။ အေျပာင္းအလဲေတြ ဖန္တီးဖို႔ အၿမဲႀကိဳးစားတတ္ပါတယ္။ အလုပ္ရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကို အၿမဲတမ္း ျပဳျပင္ေနတတ္ပါတယ္။ သူတို႔က အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ဖန္တီးလာတတ္သလို၊ အဲဒီအက်ဳိးအျမတ္ေတြကေန သူတို႔အတြက္ ခြဲေ၀ေပးမွ သေဘာက်တတ္သူပါ။ အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ သူတိ ု႔ပန္းတိုင္ထား ႀကိဳးစားသလို၊ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ကိုယ္စားျပဳပန္းတိုင္ကိုလည္း အေရးပါ ခ်ီတက္တတ္ပါတယ္။
သူတို႔လူစားေတြက ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကို အေလးထားပါတယ္။ ခ်ဳိ႔ယြင္းခ်က္ေတြကို ခ်က္ခ်င္းျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လုိလားပါတယ္။ အခ်ိန္ဆြဲေနတာကို မႀကိဳက္ပါဘူး။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းကို စိတ္တိုင္းက် ဦးေဆာင္ခ်င္တဲ့သူေတြပါ။ တျခား ၀န္ထမ္းေတြၾကားမွာ သူတို႔က ထင္ေပၚေနတတ္သလို၊ အတြန္းအတိုက္လည္း အၿမဲခံရတတ္ပါတယ္။ သူတို႔ဆီက ကုမၸဏီ အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြ၊ အႀကံဥာဏ္သစ္ေတြ ရတတ္ပါတယ္။ သူတို႔က လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခုလံုးကို ထဲထဲ၀င္၀င္ေလ့လာၿပီး အမွန္တကယ္ သိစပ္ျမင္ႏွံ႔သူေတြပါ။ သူတို႔ကို အေရးမပါတဲ့ေနရာေတြမွာထားမယ္၊ သူတို႔အခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ဆို့ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿပိဳင္ဘက္ကုမၸဏီအတြက္ အေရးပါတဲ့လူေတာ္ေတြ ေလ့က်င့္ေပးသလို ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
သူတို႔ကို စည္း႐ုံးဖို႔အတြက္ကေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ သူတို႔အတြက္ ကုလားထိုင္ေတြ အလံုအေလာက္ရွိေၾကာင္း ျပရပါမယ္။ ေရတိုေရရွည္စီမံကိန္းေတြမွာ သူတို႔ရဲ႔နာမည္နဲ႔ လုပ္ငန္းရဲ႔ဂုဏ္သိကၡာ ထပ္တူက်ေၾကာင္း ျပသရပါမယ္။ သူတို႔ရဲ႔ လုပ္ငန္းအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈကို အၿမဲလႈံ႔ေဆာ္ေနရသလို သူတို႔ရဲ႔ဘ၀၊ သူတို႔ရဲ႔ တန္ဖိုးကိုပါ အဖြဲ႔အစည္းက အေလးထားေၾကာင္း ျပသရပါမယ္။

(၅) ရည္မွန္းခ်က္မရွိတဲ့လူ

လူဆိုတာ အလုပ္လုပ္တယ္၊ ထမင္းစားတယ္၊ သတင္းစာဖတ္တယ္လို႕ ယူဆထားတ့ဲ လူစားမ်ဳိးပါ။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲကို ရင္းႏွီးမႈ နယ္ပယ္ကေန ေရာက္လာတတ္ပါတယ္။ ဘာတာ၀န္မွ မယူခ်င္သလို ဘာအလုပ္မွလည္း မလုပ္ခ်င္ပါဘူး။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ ေရာက္လာတာနဲ႔ ဟိုသတင္းဒီသတင္းေျပာၿပီး ထမင္းခ်ဳိင့္ အရင္ဖြင့္တတ္ပါတယ္။ လစာ၀င္ေငြအတြက္ လုပ္တာမဟုတ္သလို မိမိပညာ၊ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးအတြက္ အေတြ႔အႀကံဳ လာရွာတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လူဆိုတာ အလုပ္လုပ္ရတယ္ဆိုတဲ့ စကားအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ လုပ္ငန္းခြင္ကို အေပ်ာ္သက္သက္သာ သေဘာထားၿပီး အစည္းအေ၀းတက္ဖို႔ အၿမဲပ်က္ကြက္တတ္သူပါ။ အဲဒီလူစားမ်ဳိးေတြက စီမံခန္႔ခြဲသူေတြဆြဲယူလို႔မရႏိုင္တဲ့ လူစားမ်ဳိးပါ။ အလုပ္အကိုင္ တည္ၿမဲေလ့မရွိဘဲ လုပ္ငန္းခြင္ ကူးေျပာင္းေနရတာကို ေပ်ာ္ေမြ႔တတ္သူပါ။ အလုပ္ေပၚ တန္ဖိုးထားမႈကေတာ့ နည္းပါးပါလိမ့္မယ္။

အထက္ပါ လူစားမ်ဳိးေတြက အလုပ္ခြင္ထဲ ေရာေႏွာ ပါ၀င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဦးေဆာင္သူေတြ၊ စီမံခန္႔ခြဲသူေတြ၊ HR မန္ေနဂ်ာေတြက ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုလူစားဆိုတာကို ခြဲျခားထားႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း လုပ္ငန္းခြင္ထဲက ေနရာခ်ထားမႈက အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ႏိုင္မယ္။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ရရွိႏိုင္မွာပါ။ လုပ္ငန္းခြင္ရဲ႔အတြင္းစည္း အင္အားညီညြတ္မွ်တမွေစ်းကြက္မွာေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ စီမံခ်က္ေတြ ရလဒ္ေကာင္းလာႏိုင္မွာပါ။
မိမိ၀န္ထမ္းေတြအေၾကာင္း သိျမင္ဖို႔က လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းေတြ ရွိရပါမယ္။ လုပ္ငန္းရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ၀န္ထမ္းေတြအတြက္ ရွင္းလင္းစြာသိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ လုပ္သားေတြရဲ႔ အလုပ္အေပၚ စိတ္၀င္စားမႈ၊ တျခားစိတ္ခံစားခ်က္မ်ား၊ ဌာနအသီးသီးရဲ႔ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းေတြကို အမႈေဆာင္အစည္းအေ၀းေတြမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးရပါမယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဆင့္ဆင့္ ကြင္းဆက္မျပတ္ရသလို၊ ေအာက္ေျခကေန စီအီးအိုၾကားမွာ ရံဖန္ရံခါ ရင္းႏွီးမႈအတြက္ထိေတြ႔ဆက္ဆံရပါမယ္။ ၀န္ထမ္းကို ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းက ဂ႐ုစိုက္မႈ ျပသရင္ ၀န္ထမ္းေတြကလည္း အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ ျပန္လည္ဂ႐ုစိုက္လာမွာပါ။

အဲဒါေၾကာင့္ ေကာ္ပိုရိတ္ စီးပြားေရးမွာ လူကို စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ ဘာသာရပ္ဟာ အသက္ေသြးေၾကာတမွ် အေရးပါတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူကို စီမံခန္႔ခြဲမယ္ဆိုရင္....ယဥ္ေက်းမႈ ကူးစက္ပါေစ။

ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းထဲကို အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔လူေတြ ေရာက္ရွိလာပါမယ္။ သူတို႔ထဲက ဘယ္လိုလူမ်ဳိးေတြပဲ ယူမယ္လို႔ ႀကိဳတင္ဆံုးျဖတ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ၀န္ထမ္းအားလံုးဟာ အစမ္းခန္႔ သံုးလအတြင္းမွာေတာ့ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အမႈေဆာင္အရာရွိေတြဟာ ၀န္ထမ္းေဟာင္းျဖစ္သြားတဲ့ လူေတြအေပၚမွာ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ၀န္ထမ္းေတြဘက္ကလည္း ကုမၸဏီရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ထိုးေဖာက္သိျမင္သြားပါၿပီ။ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းေဟာင္းေတြရဲ႔ အမူအက်င့္ေတြက ကူးစက္သြားပါၿပီ။ ၀န္ထမ္းေဟာင္းေတြက ၀န္ထမ္းသစ္ေတြအေပၚ အလုပ္အေၾကာင္း သင္ေပးခ်င္မွ သင္ေပးပါလိမ့္မယ္။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို အခြင့္အေရးယူတတ္ဖို႔ကိုေတာ႔ မပ်က္မကြက္ သင္ေပးပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ အေလ့အထကို ဦးေဆာင္သူေတြအေနနဲ႔ သိျမင္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေဟာင္းေတြနဲ႔ ၀န္ထမ္းသစ္ေတြၾကား ဘယ္လိုအေလ့အထ ကူးစက္သလဲဆိုတာ စနစ္တက် စစ္တမ္း ေကာက္ယူထားရမွာပါ။

အထက္ပါ လူငါးမ်ဳိးထဲက မ်ဳိးတူအုပ္စုေတြကို သီးျခား ခြဲထုတ္ၿပီး သီးျခား စီမံခန္႔ခြဲရမွာပါ။ နံပါတ္တစ္ လုပ္ငန္းခြင္အတြက္ အားထားရဆံုးျဖစ္တဲ့ နံပါတ္ တစ္အုပ္စုကို နံပါတ္ႏွစ္၊ သံုး၊ ေလးနဲ႔ ပူးတြဲ မလုပ္ကိုင္ေစသင့္ပါဘူး။ အဲဒီလိုမဟုတ္ရင္ အလုပ္ကို အလုပ္နဲ႔တူေအာင္ လုပ္တဲ့လူေတြပါ အလုပ္အေပၚ စိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့က် သြားပါလိမ့္မယ္။ နံပါတ္တစ္အုပ္စုက လူေတြကို လစာတုိးေပးမယ္၊ ႀကိဳးစားပါလို႔ သြားေျပာမိရင္ စီမံခန္႔ခြဲသူအေနနဲ႔ ေစာ္ကားသလိုမ်ဳိး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

သူတို႔လို လူမ်ဳိးေတြအတြက္ လစာစရိတ္ထက္ ေကာ္ပိုရိတ္ရဲ႕ ၾကင္နာမႈကို ပိုဂ႐ုစိုက္တတ္သူပါ။ ဌာနခြဲ မန္ေနဂ်ာေတြက သူတို႔ကို ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ေမးခြန္းမ်ဳိးေတြ ေမးသင့္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔ခံစားမႈကို တေလးတစား နားေထာင္ဖို႔ လိုသလို၊ သူတို႔ရဲ႔ မိသားစုဘ၀ေတြကိုပါ စိတ္၀င္စားမႈရွိေၾကာင္း ျပသရပါလိမ့္မယ္။ လိုအပ္ရင္ အကူအညီေပးဖို႔ကို တုန္႔ဆိုင္း မေနသင့္ပါဘူး။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ သူတို႔ၾကားက သံေယာဇဥ္ႀကိဳးဟာ အလုပ္စြမ္းရည္ရဲ႕ ဂရပ္မ်ဥ္းကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

နံပါတ္ႏွစ္လူမ်ဳိးက အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို လူစားမ်ဳိးေတြမ်ားျပားလာရင္ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းဟာ တမဟုတ္ခ်င္း ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ပထမဦးဆံုး အဲဒီလူမ်ဳိးေတြ မ်ားလာရင္ အၿမီးက်က္အၿမီးစား၊ ေခါင္းက်က္ေခါင္းစားနဲ႔ ဘာမွမက်က္ရင္လည္း အစိမ္းစားမယ့္သူေတြပါ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔က လာဘ္ေပးလာဘ္ယူအတြက္ ၀န္မေလးသလို ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အက်င့္ဆိုးေတြ သယ္ေဆာင္လာတတ္ပါတယ္။ ေငြမုဆိုးေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ထည့္မစဥ္းစားတတ္သူေတြပါ။ အနီေရာင္အမွတ္အသားနဲ႔ဖယ္ရွားဖို႔ အခ်က္အလက္ရွာထားရပါမယ္။ အဲဒီလူမ်ဳိးေတြဆီက ရစရာတစ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ တျခားသူေတြေရွ႔မွာ နမူနာအျပစ္ေပးမႈမ်ဳိးကို အဲဒီလူေတြအေပၚ ျပဳလုပ္လို႔ရပါတယ္။

နံပါတ္သံုးလူေတြအတြက္ကေတာ့ ကုမၸဏီရဲ႔တည္ၿငိမ္တဲ့ပံုစံမ်ဳိးကိုသာ ေပးရပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ရဲ႔ ပံုေသ၀င္ေငြေတြကို ေခတ္နဲ႔လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးရတဲ့ အေနအထားတစ္ခုပဲ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔ဆီက ပံုမွန္အလုပ္စြမ္းရည္ကို ရရွိေနသေရြ႔ေတာ့ သူတို႔ကို အေရးတႀကီးကိုင္တြယ္ေနစရာ မလိုအပ္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အားနည္းသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔အခက္အခဲေတြကို ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔အတြက္ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းက အေရးတယူေစာင့္ၾကည့္ေပးရပါမယ္။ ပံုမွန္အလုပ္စြမ္းရည္ရဖို႔ သူတို႔လူစုရဲ႔အခက္အခဲကို ၾကား၀င္ေျဖရွင္းေပးရတာမ်ဳိးကလြဲလို႔ ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြးေထြး သိပ္မရွိလွပါဘူး။

နံပါတ္ေလးလူေတြက မိသားစုပံုစံ စီးပြားေရးေတြနဲ႔ အေသးစားကုမၸဏီေတြမွာ အေတြ႔ရနည္းတတ္ေပမယ့္၊ ေကာ္ပိုရိတ္ေတြထဲမွာေတာ့ အမ်ားအျပားရွိတတ္ပါတယ္။ ထက္ထက္ျမက္ျမက္လူငယ္ေတြ ေတြ႔ရတာနဲ႔ ဂ႐ုတစိုက္ေစာင့္ၾကည့္ရမွာက ဌာနခြဲမန္ေနဂ်ာေတြပါ။ သူတို႔က လူငယ္ေတြအေပၚ အစိုးရိမ္စိတ္ လြန္ကဲတတ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းမွာ အမွည့္တ၀င္း၀င္း အကင္းတျဖဳတ္ျဖဳတ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္စံုတစ္ရာလြဲေခ်ာ္ေနပါၿပီ။ ရည္မွန္းခ်က္ရွိတဲ့၊ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ရွိတဲ့ လူငယ္ေတြအတြက္ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းမွာ စြန္႔စားဖို႔ Branch ေတြရွိဖို႔ လိုတယ္။ လုပ္ငန္းကြၽမ္းက်င္မႈအားနည္းမယ္ဆိုရင္ေတာင္ သူတို႔မွာ အသိအျမင္သစ္ေတြရွိပါတယ္။ စိန္ေခၚမႈအသစ္ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔အင္အားဟာ အဲဒီလူစုမွာရွိပါတယ္။ သူတို႔အုပ္စုက ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းကို ေသြးသစ္ေလာင္းေပးမယ္။ ေခတ္မီေအာင္ ျပဳျပင္ေပးလိမ့္မယ္။ အဲဒီအတြက္ ဦးေဆာင္သူေတြက သေဘာထားႀကီးဖို႔နဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြအားေပးလက္ခံႏိုင္စြမ္းရွိဖု႔ိ လိုပါလိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးသစ္မွာ ေရရွည္ေအာင္ျမင္မႈရဖို႔ဆိုတာ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းမွာ အိုင္ဒီယာအသစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေမြးျမဴထားသလဲဆိုတဲ့ေပၚ မူတည္ေနမွာပါ။ ေခတ္မမွီေတာ့တဲ့ ကြၽမ္းက်င္မႈဟာ ပစၥဳပၸန္ရပ္တည္မႈအတြက္သာျဖစ္ၿပီး အနာဂတ္ကိုတည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

နံပါတ္ငါးလူေတြက လုပ္ငန္းခြင္ထဲက ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ေတြပါ။ တျခားသူေတြ အင္တိုက္အားတိုက္ႀကိဳးစားလို႔ ပင္ပန္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔က အရႊန္းေဖာက္ ေဖ်ာ္ေျဖတတ္ပါတယ္။ သူတို႔ရွိတဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းရင္းႏွီးမႈေတြကို ေဖာင္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွစ္ပတ္လည္ညစာစားပြဲေတြမွာ အဲဒီလူမ်ဳိးေတြေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းတြင္းကလူေတြ ေပ်ာ္ရႊင္ရတတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကုမၸဏီမွာ လစာစရိတ္ေတြ ဘတ္ဂ်က္ျပည့္စံုေနတဲ့အခ်ိန္မ်ဳိးဆိုရင္ အဲဒီလူမ်ဳိးေတြဟာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမျဖစ္ေသးပါဘူး။ မိုးထဲေရထဲ ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ကို လက္တြဲျဖဳတ္ထားခဲ့ပါ။ သူတို႔ကလည္း လုိလိုခ်င္ခ်င္ ေနရစ္ခဲ့ပါလိမ့္မယ္။

ကုမၸဏီေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ဘယ္လုိလူမ်ဳိးေတြကိုပဲ ယူမယ္ဆိုၿပီး နာရီ၀က္စာ အင္တာဗ်ဴးေတြမွာ ခ်က္ခ်င္း ဆံုးျဖတ္လို႔မရပါဘူး။ လုပ္ငန္းခြင္တိုင္းမွာ လူငါးမ်ဳိးစလံုး ရွိေနမွာပါ။ မလိုအပ္တဲ့ လူစားမ်ဳိးေတြ လံုး၀ မရွိေအာင္ လုပ္လို႔ မရေပမယ့္၊ လူေကာင္းေတြ မ်ားလာေအာင္ ဖန္တီးလို႔ရပါတယ္။ ကုမၸဏီအဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ လစဥ္စည္းေ၀းပါ။ တစ္ႏွစ္ကို ႏွစ္ႀကိမ္ ၀န္ထမ္းအားလံုးရဲ႕ ဆႏၵေတြကို စစ္တမ္းေကာက္ယူပါ။ အထက္ ေအာက္ဆက္ဆံမႈ အျပန္အလွန္ ေျပျပစ္မႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္တတ္ပါေစ။ မိမိရရဲ႕ အမွားအယြင္းကို မိမိကိုယ္တိုင္ တာ၀န္ယူခိုင္းပါ။ ရလဒ္ေကာင္းတဲ့ လူေတြအတြက္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ တိတိက်က ရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ထားပါ။ ၀န္ထမ္းအခ်င္းခ်င္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြ ကူးစက္ပါေစ။ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က လူကို လူလို ဦးေဆာင္သူေတြ ျမင္တတ္ဖို႔ပါပဲ။ လစာေကာင္းေကာင္း ေပးထား႐ုံနဲ႔ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ ရရွိမယ္ဆိုၿပီး တရားေသ ယူဆမထားဖို႔ေတာ့ လိုပါလိမ့္မယ္။်ရ

ေအာင္ပိုင္စ